قتل وليد بن يزيد اموي (126 ق)
تاریخ وقوع: 28 جمادی الثانیابوعباس، وليد بن يزيد بن عبدالملك بن مروان بن حكم اموي كه نام مادرش ام حجاج بنت محمد بن يوسف ثقفي بود در سال 90 يا 92 و يا 87 قمري به دنيا آمد. او از جانب پدرش يزيد بن عبدالملك، ولي‌عهد مسلمين پس از خلافت عمويش هشام بن عبدالملك بود.
هنگامي كه هشام بن عبدالملك پس از بيست سال خلافت به هلاكت رسيد، برادرزاده‌اش وليد بن يزيد با حرص و ولع شگفتي به خلافت مسلمانان دست يازيد و در آغاز حكومت خويش، هواداران هشام و عاملان و استانداران وي را بركنار و هواداران خويش را كه اكثراً همانند خود وي نالايق و فاسق بودند، سركار آورد.
وي خليفه‌اي فاسق و متظاهر به گناه و محرمات بود و در شرب خمر زياده‌روي مي‌كرد و از نظر فكري نيز شايستگي نام مسلماني را نداشت، چه رسد به اين كه خليفه مسلمانان باشد. چون چيزهايي مي‌گفت و اشعاري مي‌خواند كه ملحدان و زنديقان، جرئت و جسارت خواندن آن‌ها را نداشتند. حتي گفته شد كه وي مي‌خواست در فراز كعبه (خانه خدا) خانه‌اي بسازد و در آن، مجلس لهو و لعب برقرار كند. رفتار غيرانساني و كردار غيراخلاقي وي به سرعت در ميان مردم پخش و آنان را نسبت به وي متنفر كرد.
وي خالد بن عبدالله قسري و دو پسرش به نام‌هاي ابراهيم و محمد بن خالد را به خاطر تشويق آنان در خلع وي از ولايت‌عهدي توسط هشام بن عبدالملك، دستگير و شكنجه سختي نمود و سپس آنان را به وضع فجيعي به قتل آورد و دست اطرافيان و عاملان خويش را در آزار و اذيت مردم و قتل و غارت آنان بازگذاشت. سرانجام عموم مردم از وي روگردان شده و در صدد پايان دادن به خلافتش برآمدند.
سردمداران بنی‌اميه كه به نفرت عمومي مردم نسبت به اين خاندان بيمناك شده بودند، بي‌درنگ پسرعمويش يزيد بن وليد بن عبدالملك را كانديداي خلافت نموده و پنهاني با وي پيمان بستند و با راهنمايي‌هاي وي، اعتراضات خويش را ابراز و سپس اقدام به شورش و قيام نمودند. هواداران يزيد بن وليد روز به روز زيادتر و قوي‌تر مي‌شدند و درگيري‌هاي خويش را با هوادارن وليد بن يزيد، شديدتر مي‌كردند تا اين كه دو روز و به قولي پنج روز مانده به پايان ماه جمادی الثانی سپاهيان وي را شكست داده و خود وليد را در هنگام نبرد به قتل آوردند.
پس از كشتن وي بدنش را با ضربات نيزه و شمشير پاره پاره و سر او را از بدن جدا و در دمشق و بسياري از شهرها گرداندند و آنگاه آن را در ديواره مسجد اموي شام نصب نمودند. به روايتي آن سر تا پايان حكومت بني‌اميه در آن جا آويزان بود.
يزيد بن وليد به محض كشته شدن وليد بن يزيد به خلافت رسيد و به ده نفر از كشندگان اصلي وليد، جايزه و پاداش‌هاي كلاني اعطا نمود. مدت خلافت وليد بن يزيد يك سال و سه ماه بود و به هنگام قتل 38 و يا 36 و يا 42 و يا 45 و به روايتي ديگر 46 ساله و داراي 14 پسر و چند دختر بود.[۱]
1- نك: البداية والنهاية (ابن كثير)، ج 1، ص 7؛ تاريخ الطبري، ج 5، ص 555 و ص 571؛ تاريخ اليعقوبي، ج 2، ص 333؛ وقايع الايام (شیخ عباس قمی)، ص 285
منبع: پایگاه دانشنامه اسلامی