وفات «احمد بن طولون» (270 ق)
تاریخ وقوع: 10 ذی القعدهابوالعباس احمد بن طولون در عصر معتز بالله عباسي سيزدهمين خليفه عباسیان به استانداري مصر منصوب گرديد. وي كه با پشتكار و همت خويش به اين مقام رسيده بود، تنها به حكومت مصر بسنده نكرد و به اطراف آن نيز طمع ورزيد و در صدد تصرف آن‌ها برآمد. او پس از مدتي منطقه شام، انطاكيه و سرحدات روم شرقي را به سيطره خويش درآورد و همزمان بر بخش‌هايي از شمال افريقا و بخش‌هايي از جنوب غربي آسيا زمامداري مي‌كرد.
احمد بن طولون، فردي بي‌باك و دلير و در شمشيركشي و ريختن خون انسان‌ها بي‌مبالات بود. گفته شد، تنها كساني كه به دستور وي اعدام و يا در زندان‌هاي وي كشته شدند، تعدادشان به هيجده هزار تن مي‌رسيد. ولي از آن‌هايي كه در جنگ او اعم از مخالفان و سپاهيانش جان باختند، آماري در دست نيست.
درباره خصوصيات اخلاقي وي گفته شد كه دوستدار عالمان و داراي سفره‌اي گسترده بود كه عام و خاص در آن حاضر شده و غذا مي‌خوردند و در هر ماه، هزار دينار صدقه مي‌داد و مسجد بزرگي در مصر بنيان نهاد كه هم اكنون به نام "جامع احمد بن طولون" شهرت دارد. سرانجام در دهم ذی القعده سال 270 هجري قمري در مصر وفات يافت.[۱] فرزندش عباس بن احمد طولون نيز دوازده روز پس از پدرش وفات يافت.[۲]
شايان ذكر است كه احمد بن طولون در كشتن علويان مبارز نيز ترديدي به خود راه نمي‌داد و يك بار احمد بن محمد بن عبدالله از نوادگان امام حسن مجتبي علیه‌السلام[۳] و بار ديگر احمد بن عبدالله بن ابراهيم طباطبا از نوادگان ديگر آن حضرت را[۴] در مصر به شهادت رسانيد.
1- الكُني والألقاب شیخ عباس قمی، ج 1، ص 343؛ الذريعه شيخ آقا بزرگ تهرانی، ج 12، ص 279.
2- محاضرة الأبرار محيي‌الدين ابن عربي، ج 1، ص 110.
3- مقاتل الطالبيين ابوالفرج اصفهاني، ص 440.
4- عمدة الطالب في أنساب آل ابيطالب ابن عنبه، ص 172.
منبع: پایگاه دانشنامه اسلامی