تصويب تشكيل «ساواک» در مجلس (1335 ش)
تاریخ وقوع: 23 اسفند
تصويب تشكيل سازمان اطلاعات و امنيت كشور در مجلس شوراي ملي (1335 ش)
كلمه «ساواك» مخفّف سازمان اطلاعات و امنيت كشور است كه طرح تشكيل آن در 23 اسفند 1335 توسط مجلس شوراي ملي تصويب رسيد. اين سازمان مخوف از ابتداي سال 1336، همزمان با آغاز به كار دولت منوچهر اقبال، با رياست سپهبد تيمور بختيار عملاً تاسيس شد. فلسفه وجودي ساواك برقراري سيستم سركوب به منظور مقابله با حركت هاي سياسي مخالف رژيم و نيز از بين بردن مبارزه و مقاومت ملت مبارز ايران بود.از انجا كه حكومت نظامي براي سركوب مخالفين و در وضعيت ويژه، خواه ناخواه حالتي موقتي داشت، سيستم ساواك به صورت دائمي با همان اهداف، جايگزين حكومت نظامي گرديد. ساواك كه از يك سو با سازمان جاسوسي آمريكا، سيا، و از سوي ديگر با سازمان اطلاعاتي رژيم صهيونيستي، موساد، در ارتباط بود، به تدريج به يك سازمان مخوف و جهنمي مبدل شد. ساواك در طول حيات سياه خويش، شرم آورترين فجايع و رقتبارترين تراژديها و ننگين ترين جنايتها را عيه ملت ايران و به ويژه در مورد مبارزان نهضت اسلامي ايران آفريد. ساواك داراي تيمهاي تعقيب و مراقبت بود كه با تجهيزات پيشرفته، هر كس را كه به هر اتهامي دستگير مينمود، نخست براي به دست آوردن اطلاعات مورد نظر به شكنجه گاهها روانه ميكرد و سپس تسليم دادگاه هاي فرمايشي نموده، آنگاه به زندانهاي مخوف گسيل مينمود. قساوت و بيرحمي ساواك در شكار متهمان و شكنجه دادن و زنداني كردن در سياه چالها تا به آنجا رسيد كه دبير كل سازمان عفو بين الملل، در سال 1353 ش اعلام كرد كارنامه هيچ كشوري در جهان، سياهتر از كارنامه ايران در زمينه حقوق بشر نيست. اعمال ساواك از تعقيب، دستگيري، شكنجه و محاكمه گرفته، تا زنداني كردن، برخلاف قانون و كاملاً خودكامه بود و تنها با فرمان شخص محمدرضا شاه انجام ميشد. اين روش به مدت حدود بيست و دو سال در كشور جاري بود تا آنكه در روزهاي پاياني عمر ننگين رژيم پهلوي، شاپور بختيار براي فرو نشاندن خشم مردم، لايحه انحلال ساواك را به مجلس برد و در حالي كه انقلاب تمام كشور را دربرگرفته بود و عملاً قدرت از دست رژيم خارج شده بود، لايحه انحلال ساواك در اقدامي عوام فريبانه و بسيار دير يك روز قبل از پيروزي انقلاب اسلامي، به تصويب مجلس شوراي ملي رسيد.
با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران این سازمان مخوف عملاً از هم پاشیده شد و سران جنایتکارش به سزای جنایات خود رسیدند.