اسلام دین اخوّت
تاریخ وقوع: عقد اخوّت رسول خدا و علي (علیهماالسلام)(1 ق)اسلام به عنوان يك دين حيات‌بخش و نشاط‌آفرين در جامعه انساني، هميشه مسلمانان را به وحدت و محبت و بالاتر از آن به اخوت و برادري دعوت و همگان را به صلح و همزيستي مسالمت‌آميز فراخوانده است.
در آيه‌اي از قرآن كريم آمده است: «انّمَا الْمُؤْمِنُونَ اِخْوَهٌ فَأصْلِحُوا بَيْنَ اَخَوَيْكُمْ[۱]؛ مؤمنان، برادر يكديگرند و ميان دو برادر ديني، صلح و آشتي برقرار كنيد».
پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله از آغاز دعوت به مسئله اخوت ديني عنايت ويژه‌اي داشت و آن را نهادي مهم در از ميان بردن كفر و شرك و ايجاد جامعه اسلامي مي‌دانست. به همين جهت پس از هجرت به مدينه منوره، در روز دوازدهم ماه مبارك رمضان سال اول قمري به امر پروردگار متعال، ميان هر دو نفر از مهاجر و انصار را پيمان برادري بست و آن دو را برادران ديني يكديگر نمود.[۲]
معمولاً افرادي كه با هم تجانس داشته و از جهت افكار و انديشه به هم نزديك بوده و سابقه دوستي و رفاقت داشتند، رسماً برادر يكديگر شدند. مثلاً ابوبكر با عمر، طلحه با زبير، عثمان با عبدالرحمن، ابومسعود با ابوذر، سلمان با حذيفه، مقداد با عمار و همين طور ساير صحابه.
اما خود پيامبر صلی الله علیه و آله در ميان تمامي ياران و فاميلان و صحابه خويش كسي را شايسته برادري خويش نديد جز علي بن ابي‌طالب علیه‌السلام را و از آن پس، حضرت علي علیه‌السلام علاوه بر رابطه‌هاي گوناگون خويشاوندي و اسلامي با پيامبر صلی الله علیه و آله رسماً برادر ديني وي نيز محسوب گرديد و فضيلتي بزرگ بر فضايلش افزوده شد.[۳]
زيرا علي علیه‌السلام هم‌شأن و هم‌فكر پيامبر صلی الله علیه و آله بود و آن حضرت درباره علي علیه‌السلام فرموده بود: أنت مني بمنزله هارون من موسي، الاّ انّه لانبيّ بعدي؛ اي علي! تو در نزد من، به منزله هارون در نزد موسي علیه‌السلام هستي مگر اين كه پس از من پيامبري نخواهد آمد.[۴]
"ابن اثير" در كتاب معروف "اسدالغابه" گفت: پيامبر صلی الله علیه و آله دوبار ميان خويش و علي علیه‌السلام عقد برادري بست و در هر دوبار به وي فرمود: أنت اخي في الدنيا والآخره.[۵]
خود علي علیه‌السلام بارها فرمود: من بنده خدا و برادر رسول خدا صلی الله علیه و آله هستم. اين جمله را پس از من، كسي ادعا نخواهد كرد، مگر شخص دروغ گو.[۶]
1- سوره حجرات(49)، آيه 10.
2- رمضان در تاريخ (لطف الله صافي گلپايگاني)، ص 92.
3- زندگاني چهارده معصوم علیهم‌السلام (ترجمه اعلام الوري)، ص 267.
4- رمضان در تاريخ، ص 95.
5- همان، ص 98.
6- زندگاني چهارده معصوم علیهم‌السلام، ص 268.
منبع: پایگاه دانشنامه اسلامی