مرگ «رضاخان میرپنج» در ژوهانسبورگ (1323 ش)
تاریخ وقوع: ۴ مرداد"رضاخان ميرپنج سوادكوهي" در سال 1250 ش به دنيا آمد. وي در جواني، به عنوان نگهبان اسطبل در سفارت هلند استخدام شد.
رضاخان، سپس وارد فوج قزاق شد. در جنگ با نهضت جنگل در لشكر قزاق حضور داشت و زماني كه اين لشكر بي‌فرمانده بود از سوي انگليسي‌ها به عنوان فرمانده قزاق‌ها منصوب گرديد. اندكي بعد طي جلسه‌اي كه در گراندهتل قزوين و با حضور سفير انگليس برگزار شد، مقرر گرديد رضاخان و قزاق‌ها، سيدضيآءالدين طباطبائي را براي كسب كرسي نخست‌وزيري پشتيباني كنند. در سوم اسفند 1299 ش، كودتاي مشترك سيد ضياء و رضاخان به نتيجه رسيد و رضاخان، فرماندهي كل قوا را به دست آورد. اندكي بعد سيدضياء نيز از نخست‌وزيري بركنار شد و رضاخان رأساً به عنوان نخست وزير به احمدشاه قاجار تحميل گرديد. در نهايت با هدايت استعمار پير، سلسله قاجار برافتاد و در آذرماه سال 1304 شمسي رضاخان با نام رضاشاه بر تخت سلطنت تكيه زد.
وي در ابتدا ميكوشيد خود را به علماي شيعه و حوزه هاي علميه نزديك سازد. ولي پس از كسب قدرت، مخالفان خود را به شدت سركوب كرد و از هيچ برنامه دين براندازانهاي فروگذار نكرد. رضاخان با هماهنگي غرب و به همراه افغانستان و تركيه سياست كشف حجاب و متحد الشكل كردن لباسها را به اجرا درآورد و قيام اعتراض آميز مردم در مسجد گوهر شاد را به بدترين وجه، به خاك و خون كشيد. او در سالهاي سلطنت خود، كساني را كه در به قدرت رسيدن او سهيم بودند از ميان برداشت و مجاهد حق‌طلب وحق‌گو، آيت اللَّه مدرس را به شهادت رساند.
او گرچه در دوران سلطنت بخش مهمي از بودجه كشور را به تقويت قواي نظامي اختصاص مي‌داد اما از آنجائي كه بازيچه دست استعمار بود، با ورود متفقين به ايران در جريان جنگ جهاني دوم، دستور داد نيروهاي ارتش سلاح‌هاي خود را زمين بگذارند و در برابر متفقين مقاومت نكنند! وي سپس توسط كشورهاي متفق از سلطنت بركنار شد و در محاصره قواي استعماري به جزيره موريس و سپس به آفريقاي جنوبي تبعيد شد. تا اينكه در 4 مرداد 1323ش در 73 سالگي در ژوهانسبورگ آفريقاي جنوبي در گذشت.