خدمات و فعالیت بنیاد شهید

سـپـاه ، ارتـش ، بـسـيـج ، جـهـاد و دستگاههاى دولتى بايد ياد شهيدان را زنده بداند و مفهوم شهادت ، اين مفهوم با شهادت ، اين مفهوم با عظمت و پر ارزش و بـسـيـار مـوثر را در كشو ايران اسلامى ، در ميان ملت مبارز ايران احيا و حفظ كنند، اگر چه خون مطهر شهداى ما در سطح جهان بار ديگر اين مفهوم را احيا كرد.

آنـچـه مـهـم اسـت حـفـظ راه شـهـداسـت ، يـعـنـى پـاسـدارى از خـون شـهـدا، ايـن وظـيـفـه اول مـاسـت . در قبال شهدا همه موظفيم .
مقام معظم رهبرى
بـنـيـاد شـهـيـد در 22 اسـفـنـد 1358، بـه فـرمـان امـام (ره ) تـاسـيـس شـده و داراى شـخـصـيـت حـقـوقـى و اسـتـقـلال مـالى و ادارى اسـت و امور آن طبق مقررات و قوانين مربوط به نهادهاى عمومى غير دولتى و در چهار چوب اساسنامه مصوبه و آيين نامه هاى مـربـوط زيـر نظر رئيس جمهور و نظارت عاليه مقام معظم رهبرى اداره مى شود. احيا، حفظ و ترويج فرهنگ ايثار و شهادت طلبى ، نده نگهداشتن ياد شـهـيـدان و حفظ آثار آنان تجليل و تكريم از خانواده هاى معظم شهيدان ، جديت در امور فرهنگى خانواده ها شاهد، خود اتكايى و قانونمند كردن ارايه خـدمـات بـه آنان و بسيج امكانات نظام به منظور پراكندن عطر ملكوتى شهادت در جامه ، محر فعاليتهاى اين نهاد مقدس است . البته سابقه اوليه ايـن نـهـاد به دوران آغاز قيام امام (ره ) له سال 1342، باز مى گردد. بعد از قيام خونين پانزده خرداد 1342 گروهى از روحانيون انقلاب و مبارز و افـراد نـيـكـوكـار بـه دسـتـور امـام (ره ) مـامـوريـت يـافـتـنـد تـا بـه خـانـواده هـاى شـهـدا رسـيـدگـى كـنـنـد، كـه ايـن كـار در طـول سـالهـاى مقاومت و مبارزه ادامه يافت و در سالهاى 57- 1356، دامن وسيعترى پيدا كرد. بعد از پيروزى انقلاب براى سامان دادن بيشتر به امور شـهـدا و خـانـواده هـاى آنـان ، بـا فرمان امام (ره ) بنياد آغاز به كار كرد كه با آغاز جنگ تحميلى و بيشتر شدن تعداد شهيدان ، وظيفه و تكليف بنياد شهيد سنگين تر شد.
فرمان امام خمينى (ره ) مبنى بر تاسيس بنياد شهيد انقلاب اسلامى

بسم الله الرحمن الرحيم
جناب حجه الاسلام آقاى حاج شيخ مهدى كروبى ايده الله تعالى
مـلت ريـف ايـران مـى دانـد كـه نـهـضـت اسـلامـى و پـيـروزى انـقـلاب اسـلامـى مـرهـون فـداكـارى قـشـرهـاى مـخـتـلف مـلت اسـت كـه در صـف سـف اول بـايـد شـهـداى انـقـلاب - رحـمـه الله عـليـهـم - و كـسـانـى را كـه در ايـن راه مـعـلول و آسـيـب ديـده شـده انـد، مـحسوب داشت . لهذا بايد رسيدگى كـامـل بـه خـانـدان شـهـدا و آسـيـب ديـدگـان و مـعـلوليـن در ايـن راه ، چـه در حـال انـقـلاب و چـه قبل و بعد از آن به نحو احسن و با مراعات احترام آنان بشود.
ابـتـدا لازم است سازمانى به سرپرستى جناب عالى و هياتى از معتمدين متدين و آگاه و آشنا بدين گوه امو، براى اين مقصد مهم تاسيس شود كه با اجراى طرحهاى مفيد آن ، ملت و دولت انقلابى دين خود را در مقابل اين گروه فداكار در راه انقلاب اسلامى ادا نماد. شوراى انقلاب موظف هستند براى اين شـروع مـهـم ، بـود چـه كـافـى تصويب نمايد و در اجراى آن سرعت عمل به خرج دهد و دولت و متصديان امور موظف هستند موارد زير را مورد تصويب و اجراى سريع قرار دهند:
1- اولويت فرهنگى : يعنى در مدارس و دانشگاه با تسهيلات مقتضى وارد شوند.
2- اولويت اقتصادى : يعنى مسكن ، وسايل زندگى و ساير مايحتاج زندگى براى آنان تهيه گردد.
3- اولويت در استخدام : يعنى خانواده هاى شهدا و معلولين در استخدام دولتى اولويت داشته باشند و آنان كه قدرت خدمت دارند به استخدام دولت در آيند.
4- كارت مجانى براى سوار شدن آنان در اتوبوس هاى دولتى داخل شهرها تهيه گردد.
5- كارت نيمه بها براى استفاده از وسايل نقليه بين هرى مثل قطار و هواشيما و غيره .
6- تشكيل دفترچه مخصوص براى قدرت خريد از تعاونيهاى دولتى .
7- بيمه درمانى و استفاده از كارت ويژه خريد دارو.
8- قرار دادن حقوق رسمى براى معلولين كه قدرت كار ندارند و خانواده شهدا بالنسبه به افراد آن خانواده .
9- ايجاد برنامه هايى در راديو به عنوان معلولين و خانواده شهدا.
10- سازمان موظف است بدون فوت وقت ، معلولين و آسيب ديدگانى را كه احتياج به معالجه دارند)) علاج قرار دهد و در صورتى كه با تصديق طبيب لازم است براى معالجه به خارج از كشور بروند، اسباب مسافرت و مخارج معالجه آنان را فراهم نمايد.
ضمنا متذكر مى شود كه اگر سازمان در موارد مرقومه به اشكالى برخورد نمود و يا از طرف بعضى متصديان اهمالى شد، اين جانب را مطلع نماييد تا در رفع آن به طور مقتضى عمل نمايم .
روح الله الموسوى الخمينى
 ساختار سازمان بنياد
ريـاسـت بـنـايـد بـا حـكـم رهـبـرى ، در مـقـام نـمـايـنـده ولى فـقـيـه و بـا حـكـم ريـاسـت جـمـهـورى در مـقـام رئيـس بـنـيـاد بـه مـدت 4 سـال مـنـصـوب مـى شـود و از طريق معاونتهاى فرهنگى ، پژوهش و تبليغات ، تعاون و امور مجلس ، ادارى و مالى و برنامه ريزى و دفاتر ستادى ، شـامـل : دفـتـر ريـاسـت و روابـط عـمـومـى ، اداره كـل حـراسـت ، دفـتـر امـور مـشـاوريـن ، دفـتـر بـازرسـى و دفـتـر امـور بـيـن الملل و دفتر هيئت مركزى گزينش از طريق ادارات كل استانها و 242 اداره در طرح كشور هدايت عاليه و اداره امور بنايد شهيد را به عهده دارد.
اهداف و رسالتها
مجموعه اهداف و رسالتهاى بنياد بطور اختصار عبارتند از:
- احـيـا، حـفـظ و گـسـتـرش فـرهـنـگ ايـثـار و شـهـادت بـه عـنـوان ضـامـن بـقـاى مـكـتـب نـات بـخـش اسـلام و تـشـيـع و بـه عـنـوان سـلاح كـسـب استقلال و استمرار جمهورى اسلامى و موثرترين ابزار حفظ عزت جامعه و تماميت ارضى كشور.
- زنده نگه داشتن ياد و نام شهيدان و حفظ آثار آنان و اجراى فرامين امام (ره ) در خصوص رسيدگى شايسته و همه جانبه به امور خانواده هاى شاهد. - تكريم و تجليل از يادگاران عزيز شهدا، مفقودين و اسرا.
- تبيين حق عظيم شهيدان و خانواده هاى آنان .
 وظايف
بـنياد شهيد علاوه بر وظايف خود يك نهاد هدايتگر، سياستگزار، برنامه ريز و نظارت كننده است كه وظيفه دارد تمام امكانات نظام و جامعه اسلامى را در جهت تحقق اهداف خود بسيج كند. بنابراين مى توان وظايف آن را از سه جنبه ، شهادت ، شهيد و خانواده شهيد مورد بحث و بررسى قرار داد.
الف - شهادت :
1- بـرنـامـه ريـزى و تلاش به منظور تبيين مفهوم و فلسفه جهاد، شهادت و ايثار، احيا، حفظ و ترويج فرهنگ و روحيه شهادت طلبى و جهاد و آكندن فـضـاى جـامـعـه از عـطر شهادت به عنوان والاترين ارزش الهى از طريق : بيج كليه امكانات بويژه نهادهاى فرهنگى ، اجتماعى ، هنرى ، آموزشى و وسايل ارتباط جمعى .
2- شناسايى و ترويج عوامل رشد و توسعه فرهنگ شهادت طلبى .
3 - كشف و شناسايى عوامل باز دارنده و مخرب فرهنگ شهادت و ايثار رى و مشاركت در امحاى آنها.
 ب - شهيد:
برنامه ريزى و تلاش براى تجليل و تكريم شهيدان و زنده نگهداشتن ياد و خاطره آنان از طريق :
1- برگزارى مراسم ياد بود و سالگرد شهدا، با الهام از مكتب عاشوراى حسينى و با استفاده از اياد و مناسبتهاى ملى و مذهبى ،
2- حـفظ قداست و نگهدارى شايسته گلزار شهدا و محور قرار دادن اين مركز در برگزارى مراسم رسمى و مردمى با مشاركت مردم و نهادها و نامگذارى معابر و ميادين و مراكز فرهنگى ، اجتماعى و اماكن عمومى و ملى به نام شهدا و نصب يادمانهاى گوناگون شهيدو شهادت در سطح جامعه .
3- تعميق ياد و خاطره شهدا در عرصه فرهنگ و ادبيات و هنر و تاريخ .
4- جمع آورى و نگهدارى و معرفى آثار فرهنگى ، ادبى ، هنرى ، و صايا و ديگر آثار شهدا.
5- تـشـويـق و تـرغـيـب و حـمـايـت از انـديـشـمـنـدان ، ادبـا و نـويـسـنـدگـان و هـنـرمـنـدان ، و مـعـرفـى ويـژگـيـهـا و فضايل اسوه هاى شهادت و ايثار.
ج - خانواده هاى شاهد:
برنامه ريزى و تلاش براى رشد و اعتلى مادى و معنوى خانواده هاى شاهد در زمينه هاى :
1- امور فرهنگى - آموزشى
پـيـگـيـرى و نـظـارت امـور فـرهنگى ، تربيتى و آموزشى فرزندان شاهد و زمينه سازى رشد تعالى فكرى ، روحى ، اخلاقى و تحصيلى آنان به منظور پذيرش ‍ مسئوليتهاى جامعه اسلامى و به دست گرفتن امور جامعه از طريق :
- تهذيب و كسب معنوت و ارتقاى معرفت دينى و بهره ور كردن استعدادها.
- نـظـارت در جـهت ايجاد تسهيلات لازم براى ارتقاى علمى ، تحقيقى ، آموزشى و مهارتهاى فكرى و تخصصى و پرورش جسمى فرزندان شاهد و در تمام مراحل و مقاطع تحصيلى به بهترين وجه با همكارى مراجع ذيربط.
- تقويت روحيه خدمت به اسلام ناب در خانواده هاى شاهد.
2- امور معيشتى و رفاهى
تـلاش در جـهـت خـود اتـكـايـى اقـتـصـادى و تـامـيـن اجـتـمـاعـى و رفـاهـى خـانـواده هـاى شـاهـد از قبيل :
- فـراهـم سـازى تـسـهـيـلات و ارايـه حـمـايـتـهـاى لازم و آمـوزشـهـاى تـخـصـصـى ، فـنـى و حـرفـه اى جـهـت ايـجـاد اشتغال مفيد با همكارى مراجع ذيربط.
- تامين و پرداخت حقوق ، مستمرى و مزاياى خانواده هاى شاهد واجد شرايط در چهار چوب ضوابط مربوط.
- تامين مسكن همسر و فرزندان تحت پوشش فا(قدس سره ) مسكن يا داراى مسكن نامناسب با كمك خانواده شاهد و مراجع ذيربط.
- تامين خدمات درمانى همسر، فرزندان و والدين شاهد تحت پوشش ، با همكارى دستگاههاى ذيربط.
- ارايه خدمات و تسهيلات در زمينه ازدواج فرزندان و همسران شاهد.
- انجام اقدامات ممكن در جهت ارايه خدمات و مساعدتهاى ضرورى به والدين معظم شاهد.
3- امور حقوقى و قضايى
تلاش در جهت حل و فصل امور حقوقى و قضايى خانواده هاى شاهد با همكارى مراجع ذيربط از طريق : پيشنهاد و همكارى با مراجع قضايى در تعيين و نصب و عزل قيم و امين و مراقبت بر اعمال اولياء و اوصياء و قيمها و حضانت كنندگان از صغار شاهد و رسيدگى به اختلافات .
- مـسـاعـدت و هـمـكـارى بـا مـراجـع ذيـربـط در جهت تبديل و تغيير در اموال و دارايى صغار شاهد در راستاى مصالح آنان بر حسب موازين شرعى و در صورت لزوم پى گيرى به منظور حل و فصل اختلافات مربوطه تا صدور حكم قطعى .
- در خـواسـت تـنـفيذ وصيتنامه عادى شهدا از محاكم ذيصلاح و پى گيرى امور مربوط به انحصار وراثت و مراقبت بر احصاء و تسهيم ماترك شاهد و تقويم و نگهدارى حساب اموال صغار و محجورين و معاضدت حقوقى و قضايى خانواده .
سياستها و راهبردهاى بنياد بر اساس مبانى و اهداف مذكور، عبارتند از:
1- تلاش در جهت تحقق وجهه فرهنگى بنياد.
2- بسيج نظام و جامعه اسلامى .
3- خود اتكايى خانواده هاى محترم شهدا.
4- قانونمندى و رعايت اعتدال .
5- تاكيد بر انتشار فعاليتهاى فرهنگى و اجتماعى خانواده هاى شاهد.
6- اصلاح ساختار نهاد.
7- استفاده بهينه از منابع اقتصادى .
 فعاليتهاى فرهنگى بنياد
مـتـعـاقـب صـدور فـرمـان مـورخ 6/1/1365، امـام (ره ) مـبـنـى بـر رسيدگى بيشتر به امور فرهنگى يادگاران شاهد، شوراى طرح و برنامه شاهد، مـتـشكل از نماينده ولى فقيه و رئيس بنياد، وزراى فرهنگ و آموزش عال ، بهداشت ، درمان و آموزش پزشكى و آموزش ، نسبت به تدوين اساسنامه اقدام كـردند. متعاقبا ستادهاى ويژه اى از قبيل شوراى طرح و برنامه ريزى ، ستاد امور تحصيلى فرزندان شاهد در بنياد شهيد و وزارتخانه هاى ذيربط پـيـش بـيـنـى و سـازمـانـدهـى شـد و بـراى بـهـيـنـه سـاخـتـن فـعـاليـتـهـاى فـرهـنـگـى و تـداوم پـيـگـيـرى جـدى آنـهـا، لزوم تـشـكـيـلات مـسـتـقـل در بـنـيـاد شـهـيد موضوعيت يافت و براى اين منظور در سال 1372، معاونت فرهنگى تاءسيس گرديد و بتدريج با تغيير صعودى هرم سنى فـرزنـدان شـاهـد و شـرايـط و مـوقـعـيـت آنـهـا، تـحـولاتـى را در سـاخـتـار تـشـكـيـلاتـى خـود ايـجـاد كـرد كـه هـم اكـنـون در قـالب چـهـار اداره كـل (آمـوزش عمومى ، آموزش عالى ، پرورش و مددكارى و مشاوره ) امور فرهنگى همسران و فرزندان معظم شهدا را برنامه ريزى ، سازماندهى و اجرا مى نمايد.
 بخش پژوهش و تبليغات
بـه مـنـظـور تـبـيين ارزشهاى والاى شهادت و ايثار و زنده نگهداشتن ياد و نام شهيدان و نشر فرهنگ شهادت طلبى و نظر به اهميت ماءموريت فرهنگى بـنـيـاد و لزوم برقرارى نوعى توازن نسبى ميان فعاليتهاى مادى و معنوى ، در خرداد 1375، معاونت پژوهش و تبليغات بنياد شهيد تاءسيس شد تا تـلاشـهـاى فـرهـنـگـى بـطـور مـتـمـركـز در جـهـت تـحـقـق اهـداف مـذكـور بـه انـجـام بـرسـد. ايـن مـعـاونـت نـيـز از چـهـار اداره كل و دفتر ستادى تشكيل شده است .