شهادت امام «حسن عسكري علیه السلام» (260 ق)
تاریخ وقوع: 8 ربیع الاولامام حسن عسکری علیه‌السلام، امام يازدهم شيعيان در هشتم ربیع الاول سال 260 هجرى قمرى در شهر سامرا به شهادت رسيد. نام مباركش حسن بن على، لقبش عسكرى و كنيه اش ابومحمد بود.
مادرش، بانويى پاكيزه و عبادت‌پيشه و در سرزمين خويش پيش از اسارت، پادشاه‌زاده بود و پس از اسارت و انتقال به مدينه به همسرى امام دهم شيعيان حضرت امام على النقى علیه‌السلام افتخار يافت. نامش "حُديث" و در روايات و عبارات ديگر نام‌هايى چون جده، سليل و سوسن نيز براى وى گفته شد.
اين بانوى پاكدامن و پاكيزه سرشت، در ربيع الثانى سال 232 هجرى قمرى فرزند گرامى اش حضرت امام حسن عسكرى علیه‌السلام را به دنيا آورد و سراسر جهان هستى را با نور رخسارش جلوه‌گر ساخت. امام حسن عسكري علیه‌السلام پس از پدر بزرگوارش، از جهت دانش و معارف دينى، فقيه ترين و داناترين مردم و از جهت اخلاق و رفتار، برترين انسان هاى روى زمين بود و از تمام جهات، داراى كمالات عاليه و ويژگى هاى منحصر به فرد بود.
وجود مبارك آثار وى در ميان مسلمانان، استوانه محكم و پايدارى بود كه اسلام عزيز و مكتب حيات بخش اهل بيت علیهم‌السلام را برپا نگه مى داشت و از گزند دشمنان خارجى و كينه‌توزان و بدخواهان داخلى، محفوظ و مصون نگه مى داشت.
امام حسن عسكري علیه‌السلام در چهار سالگى، بنا به درخواست متوكل عباسى (دهمين خليفه عباسیان) به همراه پدر بزرگوارش امام هادی علیه‌السلام و ساير خانواده اش راهى سامرا (مركز خلافت عباسيان، در شمال غربى عراق) گرديد.[۱]
و پس از شهادت پدرش در سال 254 هجرى قمرى به امامت شيعيان نايل آمد. آن حضرت و خانواده و خاندان پدرش در ظاهر به دعوت متوكل عباسى در سامرا سكونت داشتند ولى در حقيقت حضورشان در سامرا اجبارى و تبعيدگونه بود تا آن حضرت را از نزديك در مراقبت و نظارت خويش داشته باشند.
زمامداران معاصر آن حضرت عبارت بودند از:
- متوكل عباسى (247 - 232 ق)؛
- منتصر عباسى (248 - 247 ق)؛
- مستعين عباسى (252 - 248 ق)؛
- معتز عباسى (255 - 252 ق)؛
- مهتدى عباسى (256 - 255 ق)؛
- معتمد عباسى (279 - 256 ق).
از ميان خلفاى مذكور، تنها از سوى منتصر عباسى فرزند متوكل نسبت به امام هادی علیه‌السلام، امام حسن عسکری علیه‌السلام و علویان و شيعيان آزارى نرسيد و در ايام خلافت كوتاه مدت وى، احسان و خدمات شايانى به آنان شد كه در مقايسه با نامهربانى ها و ستم‌كارى هاى ساير خلفاى عباسى چيز مهمى بشمار نمى آمد.
امام حسن عسكری علیه‌السلام از آنان، فشارها و سختى هاى زيادى متحمل گرديد و سرانجام به وسيله زهرى كه معتمد عباسى به آن حضرت خورانيد، مسموم و پس از چند روز تحمل بيمارى، روح ملكوتى اش به لقاءالله پيوست.
1- منتهى الآمال، ج 2، ص 393.
منبع: پایگاه دانشنامه اسلامی