قيام مردم يزد به مناسبت اربعين شهداى تبريز (1357)
تاریخ وقوع: 8 فروردین8 فروردين الى 12 فروردين 1357
هفده دى سال 1356 مقاله اى تحت عنوان ارتجاع سرخ و سياه در ايران با نام مستعار احمد رشيدى مطلق در روزنامه اطلاعات به چاپ رسيد. نويسنده ضمن توهين به حضرت آيت الله العظمى خمينى (امام - ره ) ايشان و مخالفان انقلاب سفيد شاه را عوامل ارتجاع معرفى كرده بود... انتشار اين مقاله موجب انفجار خشم مردم مسلمان و آغاز انقلاب اسلامى گرديد.
در پى انتشار اين مقاله توهين آميز، جرقه اى در قم شهر خون و قيام زده شد كه سرانجام با تظاهرات مردمى ديگر شهرهاى ايران شعله هاى انقلاب ، سراسر ايران اسلامى را فرا گرفته بود، توسط عمال رژيم منحوس پهلوى به خون كشيده شد كه در پى آن عده اى شهيد و مجروح شدند.
به دنبال اين حادثه دردناك ، حضرت امام خمينى ره كلاس درس و نماز جماعت را به عنوان همدردى با مردم ايران و اعتراض به كشتار مردم قم در نوزده دى تعطيل كردند و ديگر مراجع و علما نيز اقدامات مشابهى انجام دادند.
اين مبارزات به صورت انتشار اطلاعيه ها و سخنرانيها و درگيريهاى پراكنده ادامه داشت تا اينكه اربعين شهداى قم نزديك شد و شهرهاى مختلف كشور آماده برگزارى مراسم چهلم اين شهداى مظلوم شدند.
شهر مبارزه خيز تبريز نيز به مناسبت اربعين شهداى قم در 29 بهمن مراسم با شكوهى را برگزار كرد. اين حركت مردم تبريز با حمله ماءموران مسلح رژيم به مردم بى دفاع دردناكتر و هولناكتر از حادثه قم آفريد.
منابع رژيم درباره حركت مرم تبريز نوشتند: ديروز و امروز اغتشاش عظيم و بلواى خونينى در تبريز روى داد. ماركسيستهاى اسلامى تمام تاءسيسات شهرى را مورد حمله قرار دادند. در تظاهرات تبريز 6 نفر كشته و 125 نفر مجروح شدند.
مراجع ، علما، گروهها و اتحاديه هاى مختلف با انتشار بيانه هايى كشتار مردم تبريز را به شدت محكوم كردند. در پى كشتار بى رحمانه مردم در قم و تبريز، حضرت امام ره ضمن اعلام اعزاى عمومى عيد 1375 ه‍ش را تحريم فرمودند و ملت نيز به تاءسى از رهبر نهضت مراسم عيد را برگزار نكردند. و در ماتم شهداى قم و تبريز به سوگ نشستند تا اينكه چهلم شهداى تبريز (دهم فروردين ) نزديك شد.
با نزديك شدن چهلم شهداى تبريز، جوشش مخصوصى در مردم ايران به چشم مى خورد. مردم مسلمان در شهرهاى تهران ، اصفهان ، آبادان ، آباده ، قزوين ، كاشان ، بابل ، تبريز و برخى ديگر از شهرهاى ايران بدين مناسبت دست به تظاهرات زدند و در شهرستان يزد نيز تظاهرات مردم از روز 8 فروردين شروع شد.
روز چهارشنبه نهم فروردين مردم يزد در روضه محمديه شهر مجلسى را در بزرگداشت اين شهدا برگزار كردند. مردم در پايان جلسه به خيابانها ريختند و با شعارهاى انقلابى ، درود بر خمينى و مرگ برشاه به مراكز فساد و فحشاء و همچنين اماكن دولتى حمله كردند و چندين بانك و سينما و مشروب فروشى و گيشه هاى فروش روزنامه هاى اطلاعات و رستاخيز مورد تهاجم مردم قرار گرفت .
فرداى آن روز آيت الله صدوقى ره از علماى شهر يزد مردم را به تعطيل عمومى و اجتماع در مسجد جامع يزد دعوت كرد و در آن اجتماع باشكوه طى يك سخنرانى انقلابى خواستار بازگشت حضرت امام خمينى ره از تبعيد و آزادى زندانيان سياسى و سرنگونى رژيم شد. در پايان اين مراسم مردم به خيابانها ريختند و تظاهراتى را عليه رژيم برگزار كردند. اين راهپيمايى و تظاهرات مردمى با حمله ماءموران رژيم و تير اندازى به سوى آنان و به خاك و خون كشيده شدن جمعى از مردم يزد مجددا چهره واقعى رژيم را كه در پشت نقاب فضاى باز سياسى پنهان شده بود نماياند و دگرباره سياست سركوب حكومت شاه بر سرتاسر ايران سايه افكند. به دنبال اين قيامهاى خونين سركوب حكومت شاه بر سرتاسر ايران سايه افكند. به دنبال اين قيامهاى خونين جمعى از روحانيون به ايرانشهر تبعيد و عده اى از مردم دستگير و زندانى شدند.
فرداى آن روز نيز شهر يزد، شاهد تظاهرات گسترده اى بود و در ادامه تظاهرات ، اعتراض مردم در روز 12 فروردين ، حوزه علميه يزد به مناسبت كشتار خونين اين شهر اعلاميه اى انتشار داد و با شرح واقعه متذكر شد كه ماءموران مسلح با سلاح آمريكايى كه با پول مردم تهيه شده است آنان را در محاصره قرار دادند و حتى با بستن كليه راههاى فرعى و كوچه هاى باريك مانع از فرار مردم شدند و سپس به طور وحشيانه به روى مردم آتش گشودند.
در پايان اين اعلاميه از مردم خواسته شده بود كه به مبارزه ادامه دهند.
در پى اين وقايع مراجع بزرگوار آيت الله العظمى گلپايگانى ره ، آيت الله العظمى مرعشى نجفى ره و آيت الله العظمى شيرازى ره طى نامه هاى جداگانه اى به حضرت آيت الله صدوقى ه ضمن ابراز تاءسف شديد از اين حوادث و آگاه سازى اذهان در برابر اقدامات رژيم در جهت تفرقه افكنى ميان ملت و روحانيت بر ادامه مبارزه با رژيم در جهت تفرقه افكنى ميان ملت و روحانيت بر ادامه مبارزه با رژيم منفور پهلوى تاءكيد فرمودند و نوزدهم ارديبهشت را روز برگزارى چهلم شهداى يزد اعلام كردند.
اربعين شهداى تبريز در شهرهاى ديگرى چون اهواز و جهرم نيز همراه با حوادث بسيار ناگوار و به خاك و خون كشيده شدن مردم بود.
حضرت امام خمينى ره در نهم ارديبهشت همان سال به مناسبت قيام مردم يزد پيامى صادر كردند و در طى آن فرمودند:
سلام و تحيت بر مؤ منين محترم يزد و ساير شهرهايى كه با خون خود بزرگداشت اربعين خونين تبريز را گرامى داشتند.
در قسمت ديگر بيانيه نيز فرمودند: ... در منطق شاه و مزدوران وابسته اش اهالى محترم تبريز كه يكپارچه به پا خاستند و با فرياد مرگ بر شاه ، زمين را لرزاندند تعدادى از بيگانگان بودند كه از خارج مرز به طور قاچاق وارد شده بودند و شما اهالى محترم يزد كه دلاورانه قيام نمودند و با تعطيل عمومى و شعار متداول مرگ بر شاه ، عامل آمريكا را ديوانه تر كرديد، معدودى هستيد كه از آن طرف مرز به صورت غير قانونى وارد يزد شديد! اهالى ايران از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب كه يكپارچه از شاه متنفرند، ايرانى نيستند! اينان همگى به صورت قاچاق وارد ايران شده اند! در اين منطق ، ايرانى خلاصه مى شود به صورت قاچاق وارد ايران شده اند! در اين منطق ، ايرانى خلاصه مى شود در شاه و دار دسته اش و از مستشاران و كارمندان آمريكايى و انگليسى و روسى و صهيونيستى و غارتگران بين المللى كه اقتصاد ايران را قبضه كرده اند. ما كه با اين منطقها روبرو هستيم به خواست خداوند تعالى تا بر چيده شدن بساط ارتجاعى شاهنشاهى و برپا كردن حكومت عدالت گستر اسلامى دست از مبارزه بر نمى داريم ، تا حكومت دموكراسى به معنى واقعى جايگزين ديكتاتورى و خونريزيها شود.