مأموريت اسامة براى تجهيز سپاه اسلام ( 11 ق)
تاریخ وقوع: 27 صفرمأموريت اسامة بن زيد براى تجهيز سپاه اسلام جهت نبرد با روميان ( 11هجری قمری)
پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله پس از بازگشت از حجة الوداع، در آخرين روزهاى عمر شريف خود جهت نبرد با روميان كه از شمال غربى شبه جزيره عربستان در صدد لشكركشى به سرزمين هاى مسلمانان بودند، سپاهى منظم از مهاجران و انصار مدينه ترتيب داد و به همگان فرمان داد تا در آن شركت جسته و با روميان متجاوز به جهاد برخيزند.
پيامبر صلی الله علیه و آله، فرماندهى اين سپاه بزرگ و پرمخاطره را به جوانى نورس به نام اُسامه فرزند زيد بن حارثه (كه پدرش پيش از اين در جنگ موته بدست روميان كشته شده بود) سپرد. اسامه در آن زمان بيش از هفده يا هجده سال نداشت.[۱]
اسامه، به فرمان پيامبر خدا صلی الله علیه و آله از مدينه خارج شده و "جُرف" (مكانى در سه ميلى شهر مدينه به سمت شام) را پادگان نظامى سپاهيان خويش قرار داد. مسلمانان واجد شرايط رزم از انصار و مهاجر، از جمله ابوبكر، عمر بن خطاب، سعد بن أبى وقاص، سعيد بن زيد، ابوعبيده و قتادة بن نعمان در آن لشكرگاه حضور يافتند.
سپاه اسلام به سوى روم به حركت درآمد ولى هنوز از مدينه چندان فاصله نگرفته بود كه از رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله باخبر گرديد. همين أمر موجب اندوه سپاهيان اسلام و دست مايه برخى از فرصت طلبان و بازگشت آنان به مدينه گرديد. به همين جهت اين سپاه بزرگ براى مدتى موقت از هم پاشيد و شيرازه آن با پراكنده شدن مسلمانان سوگوار در هم ريخت[۲] تا اين كه خلافت ابوبكر بن أبى قحافه استقرار پيدا كرد. از آن پس سپاه اسلام به رهبرى اسامه به سوى سرحدات روم عازم گرديد.[۳]
تاريخ انتخاب اسامة بن زيد به فرماندهى سپاه اسلام از سوى رسول اكرم صلی الله علیه و آله، مورد اتفاق مورخان شيعه و اهل سنت نيست. زيرا مورخان اهل سنت، از جمله واقدى در مغازى خود،[۴] آن را روز 27 صفر سال يازدهم هجرى قمرى دانسته اند.[۵] غير از طبرى كه آن را محرم سال 11 هجرى مى داند.[۶]
از آن جا كه آنان رحلت پيامبر خدا صلی الله علیه و آله را در روز 12 ربيع الاول مى دانند، بايد فاصله ميان انتصاب اسامه و رحلت پيامبر خدا صلی الله علیه و آله به مدت 15 روز باشد. ولى مورخان و دانشمندان شيعه به پيروى از اهل بيت علیهم‌السلام و نوادگان رسول خدا صلی الله علیه و آله رحلت آن حضرت را روز 28 صفر دانسته اند.
بنابراين اگر فاصله ميان انتخاب اسامه و رحلت پيامبر صلی الله علیه و آله را همان 15 روز قرار دهيم، به ناچار بايد بپذيريم كه تاريخ انتخاب اسامه به فرماندهى سپاه اسلام، در دهه دوم (يعنى سيزدهم) صفر مى باشد.
1- المغازى (واقدي)، ج 2، ص 1117 و بحارالانوار (علامه مجلسی)، ج 21، ص 407.
2- فروغ ابديت (جعفر سبحانی)، ج 2، ص 485.
3- تاريخ دمشق (ابن عساكر)، ج 2، ص 51.
4- المغازى، ج 2، ص 1117.
5- بحارالانوار، ج 21، ص 407.
6- تاريخ الطبرى، ج 3، ص 184.
منابع
سيد تقى واردى، روز شمار تاريخ اسلام، جلد دوم: ماه صفر
منبع: پایگاه دانشنامه اسلامی