نامه هاي علی (ع) پس از پيروزي در جنگ جمل (36 ق)
تاریخ وقوع: 12 جمادی الاولاميرمؤمنان علیه‌السلام از روز دهم جمادی الاول با نبرد شديد سپاهيان عایشه، طلحه و زبیر روبرو گرديد و در نتيجه جنگ بزرگي به نام جنگ جمل در تاریخ اسلام رقم خورد و آن حضرت پس از دو روز نبرد سنگين و سرنوشت‌ساز، فتنه‌انگيزان سپاه جمل را با شكست قاطع روبرو كرد.
آن حضرت پس از پيروزي در ميدان جنگ بنا به روايت مرحوم شیخ مفید به خيمه خويش رفت و به كاتب ويژه خود، عبدالله بن ابي‌رافع فرمان داد تا سه عدد نامه تقرير كند. نامه‌اي براي اهالي مدينه منوره، نامه‌اي براي اهالي كوفه و نامه‌اي براي خواهر مكرمه‌اش ام هاني بنت ابي‌طالب.
در بخشي از نامه آن حضرت به اهالي مدينه منوره آمده است: وَ اِنّي مخبركم عنّا و عمّن سرنا اليه من جموع اهل البصرة و من سار اليهم من قريش و غيرهم...
آن حضرت، در اين نامه گزارش دقيق و متقني از حركت خويش از شهر مدينه و نبرد با سپاهيان جمل در بصره و پيروزي سپاهيان حق بر مخالفان خلافت اسلامي را بيان كرد و در آخر يادآور شد كه وي بسوي كوفه خواهد رفت و در آن جا اقامت خواهد نمود. حضرت امام علی علیه‌السلام، شبيه همين نامه نامه‌اي براي كوفيان نوشت و گزارش جنگ جمل و همت اهالي كوفه در اين نبرد بزرگ را بيان كرده و سپس به آنان متذكر شد كه بسوي آنان خواهد رفت و در شهر آنان اقامت خواهد گزيد.
امام علي علیه‌السلام در نامه‌اي به خواهرش ام‌هاني سلام الله علیها فرمود: «سلام عليك، احمد اليك الله الذي لا اله الّا هو، امّا بعد فانّا التقينا مع البغاة والظلمة في البصرة، فأعطانا الله تعالي النّصر عليهم بحوله و قوّته، و اعطاهم سنّة الظالمين، فقتل كلّ من طلحة، والزّبير و عبدالرحمن بن عتاب و جمع لايحصي و قتل منّا بنو مخدوع و ابنا صوحان و عليا و هندا و ثمامة فيمن يعد من المسلمين رحمهم الله، والسلام».[۱]
شايان ذكر است كه امام علي علیه‌السلام با درايت سياسي و معنوي خويش، بر اساس مقتضيات زمان، لازم ديد كه از اهالي مدينه منوره كه نخستين ياري‌كنندگان وي بودند و همچنين از اهالي كوفه كه بزرگترين و مهمترين سپاهيان وي را تشكيل مي‌دادند، از اين طريق تقدير و تشكر نمايد و از جهت عاطفي نيز برخود لازم ديد كه خواهر مكرمه و ساير بازماندگان خويش در حجاز را از اين سفر سرنوشت‌ساز باخبر گرداند. بدين جهت براي هر سه نامه جداگانه‌اي نوشت و براي آن‌ها ارسال نمود.
_ _ _ _ _
1- الجمل (شیخ مفید)، ص 212.
منبع: پایگاه دانشنامه اسلامی