شهادت امام رضا عليه السلام (203 هجری قمری)
تاریخ وقوع: 30 صفرحضرت ثامن الحجج مولانا على بن موسى الرضا (عليه السلام ) در سال 203 ه بنابر اصح دو سال پس از وفات حضرت معصومه (عليها السلام ) به شهادت رسيدند. سن مبارك حضرت 49 يا 55 سال بوده است بنابر نقلى در 27 حضرت امام رضا (عليه السلام ) به شهادت رسيده اند، ولى مشهور آخر ماه صفر است . در 28 سفر ماءمون انگور مسموم يا آب نار زهر آلود را به اجبار به حضرت امام رضا (عليه السلام ) خورانيد
آزارهاى ماءمون نسبت به حضرت
ماءمون از آزار و جسارت نسبت به حضرت كوتاهى نكرد، و حتى حضرت را سه ماه در سرخس مقيدا زندانى كرد
پس از ولايتعهدى ، ابتداى گرفتارى آن حضرت به خاطر معاشرت باماءمون منافق ملعون بود. او به حسب ظاهر در تعظيم و احترام حضرت مى كوشيد، اما در باطن با آزار و اذيت حجت خدا را به مرگ خويش راضى نموده بود.
مسموميت حضرت
ياسر خادم مى گويد: هر جمعه كه آن حضرت از مسجد جامع مراجعت مى كرد، با بدنى عرق دار و غبار آلود دستها را به درگاه الهى بر مى داشت و مى فرمود: ((بارالها اگر فرج و گشايش كار من در مرگ من است ، مرگ مرا برسان )). آن حضرت پيوسته در غم و حزن بود تا در غربت رحلت فرمود
ماءمون پس از آنكه يك شبانه رز امر شهادت آن حضرت راكتمان كرد سراغ محمد پسر امام صادق (عليه السلام ) و جماعتى از آل ابوطالب فرستاد تا سلامت بدن امام را ببينند، و پس از آن شروع به گريه و زارى نمود!
دفن بدن مبارك حضرت
پس از غسل و كفن و نماز بر بدن شريف حضرت كه توسط امام جواد (عليه السلام ) انجام شد آن حضرت را جلو قبر هارون در خانه حميد بن قحطبه ، مكان فعلى دفن كردند بنابر بعضى روايات ماءمون از ترس فتنه مردم دستور به دفن شبانه حضرت داد
مدت امامت آن حضرت 20 سال بود سن شريف امام جواد (عليه السلام ) هنگام شهادت امام رضا (عليه السلام ) 7 سال و چند ماه بود
اقوال شهادت آن حضرت عبارتند از: 23 ماه رمضان، 17 صفر، 27 صفر، 14 صفر، 21 ماه رمضان ، و 23 ذى القعده بزرگان شيعه در كتب مختلف ماه شهادت را صفر و روز آن را اكثرا آخر صفر ذكر كرده اند، ولى 29 يا 30 روز بودن ماه صفر در سال شهادت را ذكر ننموده اند.
منبع: تقویم شیعه