آغازسلطنت نخستين ايلخان شيعه (703 ق)
تاریخ وقوع:
۱ آذر
در سالهاي پاياني قرن هفتم، ايلخانان مغول با فرهنگ اسلامي خو گرفتند. ابتدا، غازان خان با هدايت سعدالدين قتلغ خالدي قزويني اسلام آورد. اما سلطنت غازانخان ديري نپائيد. با مرگ وي، پس از مدتي كار حكومت ايلخانان به الجايتو رسيد. وي كه پس از اسلامآوردن به «محمد خدابنده» تغيير نام داده بود با برگزيدن خواجه رشيدالدين فضلاللَّه به وزارت، راه را براي نشر معارف اسلامي و اصلاح حكومت ايلخاني گشود. الجايتو در ابتدا به مذهب اهل سنت بود اما در پي تمهيدات خواجه رشيدالدين با علامه حلي آشنا شد و به تشويق وي به تشيع گرويد. (تصوير گنبد سلطانيه در شهر سلطانيه؛ اين اثر، بزرگترين گنبد آجري جهان است و ساخت آن آغازگر سبكجديدي از معماري اسلامي است. اين سبك بعدها در ساخت مسجد گوهرشاد مشهد تداوم يافت.)
وي پس از پذيرش تشيع، اين مذهب را آئين رسمي حكومت خويش ناميد و فرمان داد بر روي سكهها نام دوازده امام را ضرب كنند و بر روي منابر به نام ائمه هدي(س) خطبه بخوانند. او كه همزمان بر حرمت نهادن به دانشمندان و رواج فعاليت علمي اهتمام داشت، دستور داد رصدخانه مراغه را كه به فرمان هلاكوخان بنا شده بود و طي چند دهه تخريب شده بود، احيا كنند و كار بناي شهر سلطانيه - در نزديكي زنجان - را به اتمام برسانند. وي در ابتدا علاقه داشت بناي باشكوهي را كه در سلطانيه ساخته بود به مقبره امير مؤمنان(ع) تبديل كند و چون مطلع شد انتقال قبر از نظر فقهاي شيعه جايز نيست، از اين كار صرفنظر كرد. وي در 28 رمضان سال 716 ق درگذشت. پيكر او را در زير همان گبندي كه براي امير مؤمنان(ع) ساخته بود، دفن كردند.