ولادت اُلغ بيگ (796 ق)
تاریخ وقوع: 19 جمادی الاول
تولد «اُلغ بيگ» فرمانرواي دانشمند تيموريان و منجم ايراني (796 ق)
(اُلغ بيگ) دانشمند و منجم ايراني در دربار جدش "امير تيمور گوركاني" تربيت شد و از سال 812 قمري فرمانرواي ماورالنهر گرديد. اُلغ بيگ بر خلاف پدربزرگش، تيمور، علاقه اي به كشور گشايى نداشت و بيشتر به سبب علاقه به علوم به ويژه علم نجوم شهرت يافت. در سال 842 قمري در سمرقند مدرسه اي بنا كرد كه مهمترين موضوع درسي آن نجوم بود. اقدام مهم ديگر وي ايجاد رصدخانه ي 3 طبقه اي در سال 828 قمري بود. از ابزارهاي اصلي اين بنا "ثلث فخري" بود كه براي رصد كردن خورشيد، ماه و سيارات ساخته شده بود. الغ بيگ با استفاده از اين وسيله، حركات سالانه ي 5 سياره ي زحل، مشتري، مريخ، زُهره و عطارد را بيان كرد كه با نتايج امروزي فقط حدود 2 تا 5 ثانيه اختلاف دارد. او نتايج فعاليتهاي علمي خود را در كتابي به نام "زيج الغ بيگي" يا "زيج گوركاني" جمع آوري كرده است كه در اصل به زبان فارسي نوشته شده و شامل بخش نظري و بخشي درباره ي جداول محاسبه ي تقويم، جداول مثلثاتي و اوضاع ستارگان است. اين پادشاه، ايام حيات را به مطالعه و خدمت به علوم و فنون به سر برد. محضَرَش هميشه مجمَع اُدَبا و محفِل علما و دانشمندان عصر بود و او بعضي افرادِ مُستعِد را براي تحقيقات فني، تا چين نيز اعزام نمود. اُلغ بيگ سرانجام در رمضان سال 853 قمري در 57 سالگي در نزديكي سمرقند در جنگ با پسر خود كه داعيه ي حكومت داشت، كشته شد.