انحلال حزب جمهوري اسلامي (1366 ش)
تاریخ وقوع:
11 خرداد
انحلال حزب جمهوري اسلامي به پيشنهاد اعضاي آن (1366 ش)
حزب جمهوري اسلامي يك هفته پس از پيروزي انقلاب از سوي حضرات آيات سيد محمد حسيني بهشتي، سيد علي خامنه اي، سيد عبدالكريم موسوي اردبيلي، اكبر هاشمي رفسنجاني و دكتر محمد جواد باهنر با هدف ايجاد تشكيلاتي نيرومند و سامان دادن به نيروهاي فعال و ايجاد انسجام و انضباط، اعلام موجوديت كرد و به عضوگيري پرداخت. اين حزب، در طول حيات خود، ضمن شركت فعال تشكيلاتي در تمامي صحنه هاي سياسي و اجتماعي كشور، به لحاظ حضور رهبران حزب در سطوح بالاي تصميم گيري، نقش تعيين كننده اي در سمتگيري مسائل و موضعگيري هاي كشور ايفا نمود. فعاليت حزب جمهوري اسلامي تا سال 1363، همچون گذشته ادامه يافت ولي از آن سال به بعد، به تدريج دامنه و گستردگي آن كاهش يافت تا آن كه در يازدهم خرداد 1366، به دنبال پيشنهاد آيت اللَّه خامنه اي و هاشمي رفسنجاني به امام خميني، مبني بر توقف فعاليتهاي حزب و موافقت ايشان، حزب جمهوري اسلامي، فعاليتهاي خود را متوقف نمود. در نامه رهبران حزب در دلايل انحلال آن آمده بود: «احساس ميشود كه وجود حزب، ديگر آن منافع و فوائد آغاز كار را نداشته و به عكس ممكن است تخرّب در شرايط كنوني، بهانه اي براي ايجاد اختلاف و دو دستگي و موجب خدشه در وحدت و انسجام ملت گردد. شوراي مركزي حزب، با اكثريت قاطع به اين نتيجه رسيد كه مصلحت كنوني انقلاب در آن است كه حزب جمهوري اسلامي تعطيل و فعاليتهاي آن به كلي متوقف گردد».