ولادت «عبدالفتاح عبدالمقصود» (1291 ش)
تاریخ وقوع: 20 خرداد
عبدالفتاح عبدالمقصود (۱۹۱۲ - ۱۹۹۳م)، نویسنده مصری و مؤلف كتاب الامام علی بن ابیطالب. او دارای تألیفات متعددی در حوزه تاریخ و کلام اسلامی است.
زندگی نامه
عبدالفتاح عبدالمقصود، در تاریخ ۱۰ ژوئن ۱۹۱۲ م (۲۰ خرداد ۱۲۹۱ش)، در «کَفَر عَشوَی» در ناحیه «راقوته» از اسکندریه مصر، در خانواده‌ای متوسط به دنیا آمد. دوره ابتدایی تحصیلات خود را در مدرسه رأس التین، دوره متوسطه را در مدرسه عباسیه، و دوره دانشگاهی را در دانشکده ادبیات دانشگاه اسکندریه، با درجه لیسانس در رشته تاریخ اسلامی سپری نمود و تحقیقات عالی خود را در مدرسه عالی افکار عمومی و اطلاعات ادامه داد. وی در مشاغلی دولتی؛ مانند کارمند دفتری راه آهن، و مشاغلی خصوصی؛ مانند کارشناس انتشارات و تبلیغات در مؤسسه اقتصادی فعالیت داشت. مدتی نیز به عنوان رئیس دفتر حسن ابراهیم؛ معاون رئیس جمهوری مصر در امور اتحاد سوسیالیستی، و رئیس دفتر نخست وزیر؛ محمد صدقی سلیمان، در امور تحریر و انتشارات، خدمت کرد.[۱] وی در سال ۱۹۹۳۳م (۱۳۷۲ش) درگذشت.[۲]
تجربه نویسندگی
عبدالفتاح عبدالمقصود، در شرح حال خود تصریح می کند که نوشتن را با انشاءهای دوران مدرسه ابتدایی آغاز نموده و از همان موقع به جهت زیبا نویسی مورد تشویق معلم خود قرار گرفته تا آن جا که در سال چهارم، معلم زبان عربی وی تصمیم می‌گیرد، موضوعی را که او درباره «کشتی در حال سوختن» نوشته است، تکثیر نموده و برای شاگردان کلاس‌های مختلف، به عنوان نمونه و سرمشق پخش کند. این تشویق‌ها، تأثیر عمیقی در وی گذاشته است.[۳] اولین اثر عبدالفتاح، در قالب داستان‌های کوتاه متناسب با سنین کودکی و نوجوانی، در مجله «السیف و الناس» چاپ شد. سپس در مجله هفتگی «الناصح» در اسکندریه سرمقاله می نوشت که پیرامون نقد سیاسی و اجتماعی و تفسیر حوادث جاری بود. شیفتگی به امور مطبوعاتی وی را بر آن داشت که به طور مستقل و با هزینه خودش، مجله هفتگی «الحدیث» را منتشر کند. عبدالمقصود تجربه نوشتن ترانه و نمایشنامه‌های رادیویی را نیز در کارنامه نویسندگی خود دارد. بُعد دیگر زندگی نویسندگی وی ترسیم زندگی شخصیت‌ها در قالب داستان؛ مانند زندگی امام حسین (علیه السلام)، نوشتن کتاب‌های درسی؛ مانند تاریخ، جغرافیا، و علوم اجتماعی، و نقد ادبی در مجله «رسالة الجدیدة» است.[۴]
تألیفات
تألیفات عبدالفتاح عبدالمقصود، عبارتند از: داستان‌های دانش آموز، ابناؤنا مع الرسول، یوم کیوم عثمان، صلیبیة الی الابد، الامام علی بن ابی طالب (علیه السلام)، الزهراء ام ابیها (علیها السلام)،[۵] السقیفة و الخلافة،[۶] فی نور محمد فاطمة الزهراء (صلی الله علیه و آله)،[۷]افضلیت علی (علیه السلام).[۸]
کتاب «الامام علی بن ابیطالب علیه السلام»(
مهم ترین تألیف عبدالفتاح عبدالمقصود، کتاب «الامام علی بن ابیطالب (علیه السلام)» است. این کتاب، تصویری از زندگی و شرح حال امام علی بن ابیطالب (علیه السلام) است.[۹] متن عربی کتاب در ۹ جلد [۱۰] و ترجمه فارسی آن در ۸ جلد، عرضه شد که ترجمه جلد اول را آیت الله طالقانی و ترجمه ۷ جلد بعد را سید محمد مهدی جعفری عهده دار بوده اند.[۱۱]
انتشار کتاب «الامام علی بن ابیطالب (علیه السلام)، بازتاب گسترده و متفاوتی در محافل فرهنگی جهان اسلام پدید آورد. از یک سو دانشگاه الازهر مصر به این عنوان که شخصیت هایی در این کتاب که از نظر آنان اهل خطا نبوده‌اند، مورد نقد قرار گرفته‌اند، به شدت به نویسنده تاخت، و دانشگاه اسکندریه وی را برای تدریس تاریخ اسلامی نپذیرفت، اما در بیروت و ایران از نویسنده استقبال بسیار خوبی به عمل آمد؛ به ویژه آن که شیخ محمدتقی قمی؛ دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی که از طرف مرحوم آیت اللّه بروجردیبدین سمت منصوب شده بود، کتاب را برای ترجمه به آیت اللّه طالقانی معرفی کرد و این کار را در نزدیک تر کردنِ مذاهب اسلامی به یکدیگر، مؤثر دانست.[۱۲] وی معتقد بود: شخصی سنی؛ مانند عبدالفتاح عبدالمقصود، در کتاب خود درباره امام علی (علیه السلام) با انصاف برخورد کرده است.[۱۳]
پانویس
1. عبدالمقصود، الامام علی بن ابیطالب علیه السلام، ج ۸، ص ۱۸ و ۱۹.
2. جعفری، «امام علی بن ابی طالب، کتابی درخور تحسین»، ص ۱۲۰.
3. عبدالمقصود، الامام علی بن ابیطالب علیه السلام، ج ۸، ص ۲۰.
4. عبدالمقصود، الامام علی بن ابیطالب علیه السلام، ج ۸، ص ۲۰ - ۲۶.
5. عبدالمقصود، الامام علی بن ابیطالب (علیه السلام)، ج ۸، ص ۲۷ - ۳۰.
6. معرفی کتاب السقیفة و الخلافة در پایگاه کتابخانه نور
7. معرفی کتاب فی نور محمد فاطمة الزهراء در پایگاه خانه کتاب
8. معرفی کتاب افضلیت علی در پایگاه بازار کتاب قائمیه
9. عبدالمقصود، الامام علی بن ابیطالب (علیه السلام)، ج ۸، ص ۲۹.
10. عبدالمقصود، الامام علی بن ابیطالب (علیه السلام)، ج ۸، ص ۱۵.
11. جعفری، «امام علی بن ابی طالب (علیه السلام)، کتابی درخور تحسین»، ص ۱۲۰.
12. جعفری، «امام علی بن ابی طالب (علیه السلام)، کتابی درخور تحسین»، ص ۱۲۱.
13. عبدالمقصود، الامام علی بن ابیطالب علیه السلام، ج ۸، ص ۳۰.