مهاجرت علمای تهران به ری (1323ق)
تاریخ وقوع:
16 شوال
↵
مهاجرت علمای تهران به ری،معروف به مهاجرت صغری (1323ق)
در اثر فراگير شدن ظلم و فساد و فقر و قحطي، در اواخر سلطنت مظفرالدينشاه قاجار، علما كه از وضع موجود بهشدت رنج ميبردند، جهت اصلاح اوضاع و فشار به دولت، تصميم به مهاجرت از تهران به حرم حضرت عبدالعظيم حسني عليهالسلام در شهر ري گرفتند. اين سفر كه در ۲۲ آذرماه ۱۲۸۴ش برابر با شانزدهم شوال سال ۱۳۲۳ هجري قمري صورت گرفت، به مهاجرت صغري شهرت يافت و در ابتدا شامل دو هزار نفر بود. پس از چند روز، به تعداد متحصنين افزوده گشت و از ده هزار تن فراتر رفت. وعاظ و خطبا دائماً بر منبر رفته و از استبداد حكومت عينالدوله صدراعظم وقت، سخن ميگفتند و خواستار تشكيل عدالتخانه ميشدند. مظفرالدينشاه با مشاهده وخامت اوضاع، درصدد حل قضيه برآمد. شاه قاجار سرانجام با خواسته آنان كه تأسيس عدالتخانه در كليه شهرهاي ايران، اجراي قوانين اسلام در سراسر كشور، عزل موسيو نوژ رئيس بلژيكي گمرك ايران و نيز عزل علاءالدوله حاكم ظالم تهران، موافقت نمود. اين تحصن سرانجام در ۲۲ دي ۱۲۸۴ش به پايان رسيد و با ادامه مبارزه توسط علما و مردم، مظفرالدينشاه مجبور شد فرمان مشروطه را در چهاردهم مردادماه ۱۲۸۵ش امضا كند.