مرگ «محمود جم» (1348 ش)
تاریخ وقوع:
۱۹ مرداد
مرگ "محمود جم" سناتور و نخست وزير دوران پهلوي (1348 ش)
محمود جم ملقب به مديرالملك در سال 1258 ش در تبريز به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات، در 22 سالگي به دربار محمدعلي ميرزا وليعهد وارد شد و پس از استبداد صغير، منشي ايران در سفارت فرانسه گرديد. محمود جم در جريان كودتاي سوم اسفند 1299، آمادگي خود را براي همكاري با كودتاچيان و به ويژه رضاخان ميرپنج اعلام نمود و با توجه به در اختيار داشتن مقام خزانه داري كل كشور، تهيه پول براي كودتا كوشيد. وي پس از كودتا، چندين بار در پستهاي گوناگون مشغول به كار شد تا اينكه در آذرماه 1314 و پس از بركناري ذكاءالملك فروغي، مامور تشكيل هيئت وزيران گرديد. محمود جم از آن پس به مدت چهار سال نخستوزير و دو سال وزير دربار بود و به هنگام تبعيد رضا پهلوي، در خدمت رضاخان آخرين تلاش خود را به عمل آورد. از آن پس، كارهاي ديگر نيز به او رجوع شد و در نهايت به عنوان سناتور انتصابي به مجلس رفت. محمود جم كسي بود كه از روز اول كودتاي 1299 تا روزي كه رضاخان از ايران خارج شد، از همكاران نزديك او به شمار ميرفت. او به سلسله پهلوي بسيار نزديك بود و پنجاه سال تمام در رأس مقامهاي مهم و حساس سياسي قرار داشت. ده بار وزارت، دو بار استانداري، دو بار مسؤول سفارت، چهار بار سناتور مجلس، يك بار معاون نخست وزير و يك بار نخست وزيري، از جمله پستهاي حساس محمود جم، طي نيم قرن فعاليتهاي سياسي او محسوب ميگردد. او از لحاظ سياسي، فردي محافظه كار، بازيگر و زيرك بود و هيچگاه دست به عملي نزد كه خصومت يا حتي مخالفت شديد گروههاي سياسي را عليه خود برانگيزد. وي با سفارت انگليس نيز روابط بسيار حسنه اي داشت. سرانجام محمود جم اين مهره سرسپرده پهلوي پس از سالها خدمت به اين رژيم، در 19 مرداد 1348 در 90 سالگي درگذشت.