انقراض فرمانروايي اسماعيليان در ايران (654 ق)
تاریخ وقوع:
1 ذی القعده
انقراض فرمانروايي اسماعيليان در ايران توسط "هلاكوخان مغول" (654 ق)
در سال 652 ق، منگوقاآن خان مغول، برادرش هلاكوخان را براي براندازي حكومت اسماعيليان به ايران فرستاد. چون حكام نواحي مختلف با هلاكو جهت جنگ با اسماعيليان همراه شدند، او توانست در سال 654 ق قلعه هاي اسماعيليان را محاصره كند. در آن زمان، رياست اسماعيليه، با رُكن الدين خُوَرشاه بود. هلاكو، او را به اطاعت خود خواند. خُوَرشاه به صواب ديد خواجه نصيرالدين طوسي، فرمانبرداري از مغول را پذيرفت و برادر خود را به خدمت هلاكو فرستاد ولي در تسليم قلعه ها تَعلُّل نمود. سرانجام پس از يك سال، به نصيحت خواجه نصيرالدين طوسي، در ذي قعده ي سال 654 ق از قلعه به زير آمد و در پيش هلاكو، زمينِ خدمت ببوسيد. هلاكو، ضمن احترام به خُوَرشاه، فرمان داد تا همه ي قلعه هاي اسماعيليه كه عدد آنها به صد قلعه ميرسيد ويران كرده، اموال و خزائن آنها را به تاراج بُردند. به اين طريق، در سال 654 ق، دولت اسماعيليه، پس از يكصد و هفتاد و هفت سال برچيده شد. سرانجام، رُكن الدين خُوَرشاه كه آخرين شاهِ اسماعيلي بود و از طرف هلاكو به نزد برادرش منگوقاآن خان فرستاده ميشد، در كنار جيحون به دست همراهانِ مغوليِ خود كشته شد.