شهادت آیةاللَّه «سيد محمد صدر» (1419 ق)
تاریخ وقوع: 10 ذی القعده
شهادت عالم مجاهد آيت اللَّه «سيد محمد صدر» در نجف اشرف توسط دژخيمان بعثي (1419 ق)
فقيه بزرگوار و عالم مجاهد، آيت اللَّه شهيد سيد محمد صدر در حدود سال 1321 ش (1362 ق) در بيت علم و تقوا و مرجعيت و فقاهت در نجف اشرف به دنيا آمد. وي از دوران كودكي به فراگيري علوم اسلامي پرداخت و در يازده سالگي به لباس روحانيت درآمد. آيت اللَّه صدر در 17 سالگي وارد دانشكده فقه شد و همزمان دروس انگليسي، زبانشناسي، تاريخ و جامعه شناسي را فراگرفت. ايشان پس از مدتي در درس خارج حضرات آيات سيد ابوالقاسم خويي، سيد محمد باقر صدر، سيد محسن حكيم و حضرت امام خميني در نجف شركت كرد تا اين كه از حضرات آيات شيخ آقا بزرگ تهراني، شيخ مرتضي آلياسين، سيد عبدالاعلي سبزواري و حاج آقاحسين خادمي اجازه نقل روايت گرفت. وي از آن پس به تدريس سطوح و سپس از سال 1369 ش به تدريس خارج فقه و اصول و تفسير دست يازيد و شاگردان بسياري را تربيت كرد. تواضع و فروتني در حياتش مشهود بود و به مردم عشق ميورزيد. آن مرد بزرگ نخستين كسي بود كه در زمان ديكتاتوري خفقان بار حزب بعث عراق، در مسجد بزرگ كوفه، نماز جمعه را اقامه كرد و در خطبه هايش، به انتقاد از رژيم بعثي پرداخت. وي به توصيه دولتيان عراق مبني بر دعا و حمايت از حكومت صدام وقعي ننهاد و در برابر تهديدات مزدوران بعث، عباي سياه خويش را به عباي سفيد، به نشانه كفن پوشيدن و آماده شهادت بودن، مبدل ساخت. وي از سوي رژيم بعث 9 بار به زندان افكنده شد كه يك بار آن چهار سال به طول انجاميد. آيت اللَّه صدر در طول دوران مبارزه، نمايندگانش را به سراسر عراق فرستاد و با اقامه نماز جمعه و جماعت، جان و اميد تازهاي در كالبد و دلهاي مردم به وجود آورد. اين اقدامات ضد بعثي او بر حكومت عفلقي گران آمد و سرانجام اين فقيه بزرگ را در هفدهم اسفند 1377 برابر با دهم ذيقعده 1419 ق در 56 سالگي پس از بازگشت از نماز مغرب و عشاء همراه با دو فرزندش به شهادت رساندند. با انتشار خبر شهادت ايشان، موجي از خشم، مردم مظلوم عراق را فرا گرفت و در بسياري از شهرهاي عراق، تظاهرات و قيام هاي مردمي برپا شد كه با خشونت بيسابقه رژيم سركوب گرديد. آيت اللَّه سيدمحمد صدر پس از حضرات آيات ميرزا علي غروي تبريزي و شيخ مرتضي بروجردي، سومين شخصيت بزرگ علمي بود كه طي يك و نيم سال به دست دژخيمان حزب بعث به شهادت رسيده اند.