زلزله هولناک
تاریخ وقوع:
زلزله شديد «فردوس» از استان خراسان (1347 ش)
زمینلرزه دشت بیاض و فردوس، دو زمینلرزهٔ پیاپی بود که در دو روز منطقهٔ دشت بیاض، کاخک و فردوس را ویران کرد.
زمینلرزهٔ نخست، به شدت ۷٫۳ ریشتر و در ساعت ۲:۱۷ بعد از ظهر ۹ شهریور ۱۳۴۷ دشت بیاض، خضری، کاخک و روستاها و شهرهای اطراف را لرزاند. فردای آن روز، صبح ۱۰ شهریور ۱۳۴۷، شهر فردوس با زلزلهای به بزرگی ۶٫۴ ریشتر ویران شد.
این زمینلرزه، همچنین با نامهای زمینلرزهٔ فردوس، زمینلرزهٔ کاخک و زمینلرزهٔ جنوب خراسان هم شناخته میشود.
کشتهها و خرابیها
کشتهشدگان این دو زمینلرزه در آمارهای مختلف، بین ۷٬۰۰۰ تا ۱۲٬۰۰۰ نفر بیان شدهاند. همچنین در این زمینلرزه، حدود ۱۲٬۰۰۰ خانهٔ مسکونی ویران شد و حدود ۷۰٬۰۰۰ نفر بیخانمان شدند.
{آیةالله العظمی، امام} سیدعلی خامنهای، در سال ۱۳۹۱، پس از بازدیدی که از مناطق زلزلهزده در زمینلرزه استان آذربایجان شرقی داشت، به زمینلرزهٔ دشتبیاض و فردوس اشاره کرد و گفت: «در زلزلهٔ فردوس، که این شهر بزرگ تقریباً با خاک یکسان شده بود، در طول دو ماه، تنها دو بار شیر و خورشید به مردم از نظر اجناس و مواد غذایی کمک کرد؛ حالا چادر و پتو و اینها که هیچ، آن که خیلی خیلی کم و غیرقابل ذکر بود.» وی ضمن بیان خاطرات خود از زلزله هولناک سال ۱۳۴۷ افزود: «من همان وقت منبر رفتم و سخنرانی کردم و از مردم پرسیدم که شیر و خورشید به شماها چه داده. به نظرم گفتند در طول این دو ماه، صد گرم شکر دادند. به همین تناسب، اجناس مختصری داده بودند، نه اجناس لازم زندگی. خب، ما آنجا رفتیم، دیدیم و کار کردیم.»