وفات «آیةالله نعمةالله صالحی نجف آبادی» (1385 ش)
تاریخ وقوع: 16 اردیبهشت
== == == == == == == == == == == == == ==
آیةالله نعمت الله صالحی نجف‌آبادی، زادهٔ ۱۳۰۲ در نجف‌آباداصفهان، مرگ شنبه ۱۶ اردیبهشت۱۳۸۵ بیمارستان بقیةالله تهران)؛ مجتهد ، متکلم ، تاریخ پژوه و فقیه برجسته شیعه و پژوهشگری متبحر در علوم اسلامی بود . وی اثرگذاری شگرفی در شیوه ، روش و رویکردها در پژوهشهای اسلامی در حوزه های دینی از خود بر جای نهاد ؛ وی را میتوان پیشگام روشنفکری درون دینی معاصر دانستدیدگاهها
صالحی نجف‌آبادی بر اهمیت مبانی کلامی و اخلاقی شریعت اسلام و لزوم تطبیق فقه و اصول با آنها تأکید داشت و در رویکرد اجتهادی خود بر اهمیت دلایل عقلی و نقلی معتبر و بی‌اعتباری بسیاری از احکامی که به استناد اجماع و «ادعای اجماع» صادر شده، اصرار داشت که این امر منشأ مخالفت‌های بیشماری با آراء و نظرات او شد. وی به پیروی از استادش آیت‌الله بروجردی بر اهمیت فقه مقارن و تقریب‌گرایی و عدم تعصب در مواجهه با دستاوردهای فقهی اهل سنت اصرار می‌ورزید. او همچنین بر لزوم بازخوانی تاریخ و تأثیر آن در کشف حقایق شریعت واقف بود و به همین جهت در تاریخ و «علم رجال» تبحر داشت و بخشی از کشفیات کم‌نظیر خود در مورد احادیث مجعوله را در کتاب «غلو» و برخی مقالات دیگر آورده‌است. از دید وی دانستن تمام علوم لازمه امامت امامان نیست و امامان تنها آگاه به همه احکام اسلام و امور اجتماعی و سیاسی هستند و علم آنها در موارد دیگر استثنایی است و عمومیت ندارد. وی برای اثبات نظر خود بر روایات، قرآن، نظر علمای پیشین (شیخ مفید و شیخ طوسی، علامه حلی و سید مرتضی) استناد می‌کند. از دید وی آگاهی به امور غیبی در مواردی خاص به خواست خدا به امامان و پیامبر الهام می‌گردد و عمومیت ندارد.
شاگردان
از جمله کسانی که در درس وی حاضر می‌شدند عیارت بودند از حجج اسلام آقایان مهدوی کنی، هاشمی رفسنجانی، محمدی گیلانی، محفوظی، حسن صانعی، لاهوتی اشکوری، ربانی املشی، موسوی یزدی ، امامی کاشانی و محمد علی کوشا و گروهی دیگر. آقای هاشمی رفسنجانی در معرفی اساتید خویش می‌گوید:
اساتید ما البته زیاد بودند ولی آنهایی که بیشتر روی ما تاثیر می‌گذاشتند یکی آیةالله منتظری بودند البته در سطوح بالاتر و در مقدمات [نیز] مرحوم سعیدی و آقایانی که زنده هستند: آیةالله صالحی نجف آبادی، آقای مشکینی، آقای مجاهد، آقای سلطانی و آقای فکور که واقعاً زاهد و مردان پاکی بودند. - در تابستان سال ۱۳۸۵ محمدعلی کوشا به همراه محسن کدیور و محمدعلی ایازی اقدام به تأسیس بنیادی برای تنظیم و نشر آثار آیةالله صالحی نجف آبادی تحت عنوان بنیاد صالح نمودند
آثار
شهید جاوید
ترجمه قرآن
نگاهی به حماسهٔ حسینی
حدیث‌های خیالی در تفسیر مجمع البیان به همراه چهار مقاله تفسیری
ولایت فقیه، حکومت صالحان
غلو، درآمدی بر افکار و عقاید غالیان در دین
جمال انسانیت، یا، تفسیر سوره یوسف
قضاوت زن در فقه اسلامی همراه چند مقاله دیگر
جهاد در اسلام
مجموعه مقالات سیاسی، تاریخی، اجتماعی
پژوهشی جدید در چند مبحث فقهی
عصای موسی (ع)، یا، درمان بیماری غلو
دو کتاب شهید جاوید و نگاهی به حماسهٔ حسینی مربوط به واقعهٔ عاشورا هستند، که در زمان انتشار مناقشات و مباحثات بسیاری را در محافل مذهبی برانگیختند. صالحی نجف‌آبادی در این دو کتاب، نظریهٔ شیخ طوسی و سید مرتضی از علمای شیعه را در مورد قیام حسین بن علی، از روی اجتهاد و تحقیق پذیرفته و فلسفهٔ این قیام را برپایی حکومت اسلامی دانسته و برخی از اظهار نظرها مبنی بر اشتباه حسین و یا این ادعا که امام سوم شیعیان به قصد اینکه خود را به کشتن دهد، به سوی کربلا حرکت کرد را مردود دانسته‌است.