مطالبی مفید
تاریخ وقوع: شهادت امام باقر(علیه السلام) (114 ق)↵
نام مبارک: محمد علیه السلام
لقب معروف: باقرالعلوم
کنیه: ابوجعفر
نام پدر: سجاد علیه السلام
نام مادر: فاطمه بنت امام حسن علیه السلام
محل ولادت: مدینه طیبه
تاریخ ولادت: 3 صفر سال 57 هجری
عمر مبارک: 57 سال
مدت امامت: 19 سال و ده ماه
تاریخ شهادت: دوشنبه 7 ذی الحجه 114 هجری
نام قاتل: هشام بن عبدالملک «لعنة الله علیهما»
علت شهادت: مسمومیت به زهر
محل دفن: قبرستان بقیع
مقام مادر حضرت باقر علیه السلام
مادر بزرگوار امام محمد باقر علیه السلام به نام «فاطمه» دختر امام حسن مجتبی بود. امام صادق از او یاد کرده و در شأن و مقام او فرمود: او بسیار راستگو بود و در خاندان امام حسن بانویی مانند او دیده نشد.»
از امتیازات امام باقر این است که به دو رشته امامت پیوند دارد و آفرینش او از ناحیه امام حسن و امام حسین علیهم السلام و به مخزن و مرکز رسالت خاتم پیامبران صلی الله علیه وآله وسلم راه می یابد.
از کرامات و مقام معنوی این بانوی گرامی اینکه: روزی بر دیوارینشسته بود ناگهان دیوار شکاف خورد و صدای ریزش سختی به گوش رسید او به دیوار اشاره کرد و فرمود: به حق مصطفی خدا به تو اجازه فرود آمدن ندهد. دیوار به اشاره و سخن او، در هوا به ط.ر معلق ایستاد و او به سلامت از آنجا گذشت.
شرح شهادت امام باقر علیه السلام
در هفتم ذی الحجه سال 114 هجری، امام باقر علیه السلام توسط هشام بن عبدالملک لعنة الله علیه مسموم و شهید شد.
در شب شهادت به امام صادق علیه السلام فرمودند: «من امشب جهان را بدرود خواهم گفت.هم اکنون پدرم علی بن الحسین علیه السلام را دیدم که که شربتی گوارا نزد من آورد و من نوشیدم و مرا به سرای جاوید و دیدار حق بشارت داد.»
در روایت دیگری فرمودند: «ای فرزند گرامی، مگر نشنیدی که حضرت علی بن الحسین علیه السلام از پس دیوار مرا ندا کرد: ای محمد بیا، زود باش که ما انتظار تو را می کشیم.»
کافی،1/260
آن حضرت چندین روز به قولی سه روز در حالت درد از اثر سم به سر می بردند تا به شهادت رسیدند. فردای آن روز بدن مطهر و پاک آن دریای بیکران دانش را در خاک بقیع کنار مزار امام مجتبی و امام سجاد علیهما السلام به خاک سپردند.
فیض العلام،ص111
آن حضرت هشتصد درهم برای تعزیه و ماتم خود وصیت فرمود. حضرت صادق علیه السلام فرمودند: پدرم فرمود: « ای جعفر، از مال من مقداری وقف کن برای ندبه کنندگان که ده سال در منی در موسم حج بر من گریه کنند، و مراسم ماتم را تجدید نمایند.»
کافی،5/117
گفتارهائی دلنشین از امام باقر (علیه السلام)
1) به نقل سلیمان بن خالد امام باقر علیه السلام فرمود: آیا نمی خواهی اصل و فرع و بالاترین گنگرهٔ اسلام را به تو خبر دهم؟
عرض کردم: چرا قربانت گردم
فرمود: «اصل اسلام نماز است، و فرع آن «زکات» است، و بالاترین کنگرهٔ آن، «جهاد» است، سپس فرمود: اگر بخواهی درهای سعادت را به تو خبر دهم؟»
عرض کردم آری می خواهم.
فرمود: «روزه سپری در برابر آتش است، صدقه گناه را می زداید، و شب زنده داری به ذکر خدا.»
کافی،2/23
2) خداوند دوست ندارد که مردم در تقاضا از یکدیگر، سماجت کنند، اما این صفت را در مورد خواهش از خود دوست دارد.»
تحف العقول،ص 293
3) همه کمال انسان، در شناخت دین، و صبر در برابر حوادث تلخ، و اندازه گیری معاش است.
همان
4) همانا خداوند دنیا را به دوست و دشمن، هر دو می دهد، اما دین را به جز دوست نمی دهد.
همان،ص 300
5) از تنبلی و کم حوصلگی بپرهیز، که این دو کلید هر شرّی است، آدم تنبل، هیچ حقّی را نمی پردازد، و آدم کم حوصله، بر هیچ حقی ثابت نمی ماند.
همان،ص296