قتل «محمد فرخي يزدي» (1318 ش)
تاریخ وقوع: 25 مهر
قتل «محمد فرخي يزدي» شاعر و روزنامه نگار مخالف استبداد در زندان رضاخان (1318 ش)ميرزا محمد فرخي يزدي در سال 1267 ش در يزد به دنيا آمد و پس از طي تحصيلات متداول، در جواني فضل و سوادي پيدا كرد. استعداد شاعري فرخي از همان پشت نيمكت مدرسه آغاز گرديد. پانزده ساله بود كه به علت سرودن اشعاري انتقادي از مدرسه اخراج شد و چندي به كارگري پرداخت تا اين كه در اوان مشروطه به گروه آزاديخواهان پيوست. فرخي در نوروز 1289 ش در شعري خطاب به حاكم يزد، او را مورد انتقاد قرار داد و در پي آن به دستور حكمران، لبان وي را با نخ و سوزن دوختند و به زندانش افكندند. يكي دو ماه بعد به تهران گريخت و به صف مبارزان ملي پيوست. وي در سال 1300 ش روزنامه طوفان را منتشر ساخت و نسبت به اوضاع با انتقاد برخورد ميكرد. در اين روزنامه، رباعيهايي كه او هر روز درباره مسائل جاري كشور در چهار بيت ميسرود، فوقالعاده مورد توجه قرار گرفت و روزنامه اش بين توده مردم، طرفداران زيادي يافت به طوري كه مقام اجتماعي فرّخي به عنوان يك شاعر ملي و روشنفكر شهرت يافت. وي در دوره هفتم از طرف مردم يزد به وكالت مجلس شوراي ملي انتخاب شد و مبارزاتش را ادامه داد ولي بعدها به دليل فقدان امنيت جاني به مسكو و از آنجا به آلمان گريخت. فرخي بعدها به ايران بازگشت ولي به زودي دستگير و زنداني شد و در 25 مهر 1318 ش در 51 سالگي به قتل رسيد. وي روزنامه نگار و شاعري توانا، ملي و سياسي بود كه خود را عاشق آزادي ميناميد و در تمام اشعار خود از اين عشق مقدس دفاع و حمايت ميكرد.