به نقل از وقایع الأیّام
تاریخ وقوع:
وفات «معاویه بن یزید» (64 ق)
در اين روز، سنه 64، بقول (شيخ بهائى)، (معاويه بن يزيد) وفات كرد.
معلوم باد كه چون در 14 ربيع الاول (يزيدبن معاويه) بجهنم پيوست، (معاويه) فرزندش بجاى وى نشست و مدت چهل روز در (شام) سلطنت كرد، پس از آن برفراز منبر رفت و خطبه خواند و اعمال پدران خود را تذكره كرد و گريه سختى نمود آنگاه خود را از خلافت خلع نمود
(مروان ابن الحكم) از پاى منبر برخواست و گفت الحال كه طالب خلافت نيستى پس امر خلافت را بشورى بيفكن، چنانچه (عمر بن الخطاب) كرد يا اباليلى و ابو ليلى! كنيه ايست كه مستضعفين عرب را بآن مىخوانند.
(معاويه) در جواب (مروان) گفت: من حلاوت خلافت را نچشيدم چگونه راضى شوم كه تلخى او زار آنرا بچشم و بقولى اين كلام را هنگام مرگ گفت در وقتى كه (بنى اميه) از او خواستار تعيين خليفه شدند، پس (معاويه) از منبر بزير آمد و در خانه بنشست و مشغول گريه شد، مادرش نزد او آمد و گفت ايفرزند! كاش خرقه حيضى بودم و اين كلمات منبريه ترا نمي شندم و بقولى گفت: كاش خون حيض ميشدى و بوجود نيامدى تاچنين روز از تو نميديدم.
در جواب گفت: اي مادر! والله دوست ميداشتم كه چنين ميبودم و قلاده اين امر برگردن نمى افكندم آيا من وزر و وبال اين كار را بر خود حمل دهم و بنواميه بحلاوت آن فائز شوند،اين نخواهد شد.
منبع: وقایع الأیّام مرحوم شیخ عبّاس قمی