دوم اردیبهشت، روز زمین پاك

این روز به منظور ایجاد آگاهی جهانی و نیز سپاسگزاری از مواهب زمین و منابع و ذخایر طبیعی آن است که از سوی سازمان ملل متحد نیز هر سال طبق مراسم ویژه ای در سراسر جهان برگزار می شود.

روز زمین پاک مناسبت سالانه ای است که با هدف افزایش آگاهی و تجلیل از محیط زیست کره زمین نامگذاری شده است. در سال 1969، جان مک مونل فرزند یک مبلغ دینی مستقل و علاقمند به عرصه دین، علم و صلح، ایده برگزاری یک روز جهانی به نام روز زمین پاک را در همایش یونسکو درباره محیط زیست مطرح کرد و در همان سال پرچم زمین پاک را طراحی کرد.

 یوتانت دبیر کل سازمان ملل( 1962- 1971) از ایده مک کونل استقبال کرد و این روز به یک روز جهانی در تقویم های سراسر دنیا تبدیل شد. در ایران نیز همزمان با دیگر كشور های جهان هفته زمین پاک از روز دوم اردیبهشت ماه به مدت یك هفته در سراسر كشور برپا می‌شود و نخستین روز این هفته ( دوم اردیبهشت ماه ) به نام روز زمین پاک نامگذاری شده‌است.

 مسألـه آلودگـی زمیـن یکـی از مسائل عمده محیط زیست و دغدغه عمده ای برای دست اندرکاران محیط زیست در سراسر جهان است. مسأله میزان تولید زباله در سراسر جهان و یافتن محل دفن صحیح و بهداشتی آن از مسائل مهم بخصوص در کشورهای کوچک و در حال توسعه است.

 یکـی از مراکـز دست اندرکار این روز، دفتر بررسی آلودگی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست است. از برنامه های مهم سازمان حفاظت محیط زیست در این روز اقدامات مردمی و دولتی در جهت معرفی افراد و سازمان های موفق در این زمینه و اجرای برنامه های عمومی نظیر پاکسازی محیط بخصوص کوهستان ها و پارک ها و اماکن عمومی توسط داوطلبین است.

آلودگی آبها، دفع غیربهداشتی زباله، استفاده بی‌رویه از سموم كشاورزی و عدم جایگزینی طرح مبارزه بیولوژیك به جای مبارزه شیمیایی از جمله عمده‌ترین معضلات زیست محیطی هستند.

بازیافت زباله:

بازیافت یا بازگردش انرژی و مواد می تواند دگرگونی و تحول آنچنان شگرفی را در به ارمغان آورد كه نه تنها ظرفیت كره زمین را برای  همه موجودات و از جمله انسان بالا برد، بلكه روشی خردمندانه و همگام با طبیعت نیز باشد. زیرا به نظر می رسد مهمترین عامل محدود كننده جمعیت ها در طی قرون گذشته، منابع و دستیابی به آن بوده، در صورتی كه فرآیند بازیافت این عامل كنترل كننده را از پیش پای انسان برداشته و استفاده از منابع محدود كره زمین را با چرخش و بازچرخش ماده و انرژی و بدون تاثیر مخرب و پیامدهای ناگوار زیست محیطی تا ابد تداوم خواهد بخشید. با افزایش جمعیت جهان و گسترش صنایع، استفاده انسان از مواد مصرفی رو به افزایش گذاشته و متعاقب آن ازدیاد ضایعات و پسماندهای جامد و نیز آلودگی محیط زیست را به دنبال داشته است كه این امر نیز آینده سیاره زمین را به مخاطره انداخته، به طوری كه بازیافت مواد یكی از مهمترین اركان برای جلوگیری از زوال مواد و منابع تجدید پذیر و تجدید ناپذیر محصوب می شود.

احداث كارخانه بازیافت كاغذبدلیل اینكه در شهرهای ما هر روز هزاران  تن كاغذ و مقوای ضایعاتی تولید و دور ریخته می‌شود از سالها پیش اقتضا میكرد. در حالی كه برخی كشورهای همسایه با جمع‌آوری این كاغذها مجدداً آن را بازیافت كرده و به خود ما می‌فروشند

فواید بازیافت:

*بازیافت بسیاری از مواد زاید، ضمن كاهش استفاده بشر از منابع طبیعی محیط زیست، از تبدیل این مواد به عوامل مضر زیست محیطی جلوگیری می كند؛

*مواد آلی تجزیه شونده موجود در زباله های خانگی را می توان به كود آلی تبدیل كرد؛

*از دور ریختن موادی كه اساساً دارای ارزش اقتصادی هستند خودداری می شود؛

*هزینه های جمع آوری زباله شهری و صنعتی به دلیل كاهش حجم زباله كاهش می یابد؛

*ضمن افزایش سرانه بازیافت مواد زاید، از به هدر رفتن منابع ملی جلوگیری می شود؛

* از محیط زیست حفاظت شده و از سوزانیدن زباله های قابل بازیافت خودداری می شود.

 نكات آموزشی:

*كاغذهای باطله، شیشه،آلومینیوم و ... را همراه با سایر زباله های خانگی دور نریزید، هر یك از آنها را تفكیك شده در جعبه ها یا ظروف مخصوص جمع آوری كنید؛

*كاغذهایی مانند كاغذهای قدیمی زرد شده،كاغذ فاكس،كاغذ كاربن،كاغذ گلاسه و براق،كاغذ بر چسب دار، از كاغذهای نا مناسب برای بازیافت هستند؛

*بهتر است بطریها و شیشه ها پس از مصرف محتویاتشان، شسته شوند؛

*شیشه های حاوی مواد شیمیایی، داروها و... را داخل جعبه های مخصوص جمع آوری شیشه برای بازیافت قرار ندهید؛

*بازیابی ضایعاتی مانند آلومینیوم، شیشه و كاغذ از لحاظ اقتصادی با صرفه است؛

*جمع آوری و دفع غیر بهداشتی زباله ها عامل عمده افزایش بی رویه جانوران موذی مانند سوسك، موش و گسترش بیماری ها است؛

*با استفاده از الگوی صحیح مصرف، می توان میزان حجم زباله های تولید شده در محیط را كاهش داد؛

*می توان با حفاظت و نگهداری صحیح و جلوگیری از ورود مواد شیمیایی زائد و خطرناك به فاضلاب ها و خاك، محیط زیست خود را سالم نگاه داشت؛

*پلاستیكها از مواد غیر قابل تجزیه هستند كه می توان میزان مصرف آنها را با انتخاب الگوی مصرف صحیح كاهش داد

 چند توصیه هر چند کوچک اما عملی در جهت حفظ پاکی زمین:

در صورتی که برای گذراندن تعطیلات یا استراحت به اماکن عمومی، پارک ها و محیط زیست کوهستان یا در پارک مراجعه می کنید حتماً کیسه زباله همراه خود داشته باشید و به فرزندان خود نیز رعایت پاکی محیط را آموزش بدهید.

استفاده از سطلهای زباله در معابر عمومی متأسفانه به اندازه کافی جدی گرفته نمی شود نگاهی به معابر و اطراف زباله دان های عمومی نشانگر این امر است که شعار (شهر ما، ‌خانه ما) اثر لازم را برای شهروندان نداشته است.

حتماً ساعت بیرون گذاشتن زباله را به خاطر بسپارید و سعی کنید در همان ساعت زباله را با پوشش کامل در محل مناسب قرار دهید تا سهم خود را هر چند کوچک در پاکی محل زندگی خود ادا نمائید.

منبع