پيروزى مردم ويتنام بر متجاوزان آمريكايى (1354)

10 آوريل 1975
مردم كشورهاى جنوب شرقى آسيا تاريخ طولانى و پرحادثه اى را پشت سر گذاشته اند. در اين سرزمين قرنهاى متمادى دولتهاى قدرتمندى حكومت كرده و داراى تمدن پيشرفته و فرهنگى اصيل بوده اند. اين مردم هنوز هم تصاوير مهيب و خاطرات دهشتناك استعمار را به خوبى به ياد دارند.
استعمارگران اروپايى كه تسلط خود را بر مردم ويتنام در سايه خونريزى و به زور شمشير به دست آورده بودند، حدود چهار قرن به چپاول و غارت مردم آن ديار پرداختند و ملت اين سرزمين پر بركت را استثمار كردند.
نخستين مهاجمان كه به اين منطقه روى آوردند پرتغاليها بودند، كه در سال 1511 م . بندر بزرگ مالاكارا تصرف كردند و سلطان نشين آن را كه يكى از بزرگترين حكومتهاى وقت در جنوب شرقى آسيا محسوب مى شد نابود كردند.
سپس هلنديها، بريتانيها، اسپانياييها، فرانسويها و سرانجام نيز آمريكاييها هر كدام به نوبه خود قسمتى از اين سرزمين ، يعنى كشورهاى جنوب شرقى آسيا را تحت استعمار خود در آوردند.
در خلال جنگ دوم جهانى ، بتقريب تمامى كشورهاى جنوب شرقى آسيا به تصرف ژاپن درآمد و جزء متصرفات استعمارى امپراتورى ژاپن شد. ژاپنيها با استفاده از شعار آسيا براى آسياييها، چنين تظاهر مى كردند كه مى خواهند كشورهاى جنوب شرقى آسيا را از يوغ استعمار غرب آزاد سازند.
نيروهاى غرب بدون جنگ و خونريزى مستعمرات خودشان را در جنوب شرقى آسيا به ژاپن واگذار كردند، و اهالى اين منطقه به رهبرى نيروهاى انقلابى مبارزه جديدى را عليه اين قدرت استعمارگر آغاز كردند.
فعاليت نيروهاى مقاومت به ايجاد جبهه هاى ملى و ارتشهاى آزاديبخش در برابر ژاپن منجر شد. جبهه متحد ملى ويتنام ويت مينه در سال 1941 تشكيل شد و جنبشهاى آزاديبخش در ديگر كشورها آزاديبخش در ديگر كشورها از جمله فيليپين ، مالايا، تايلند و برمه به وجود آمدند.
با آغاز مبارزات ضد فاشيستى ، ميليونها نفر به فعاليتهاى شديد سياسى وادار شدند كه سرانجام به افسانه شكست ناپذيرى استعمارگران پايان دادند.
يكى از نتايج مهم سياسى جنبشهاى آزاديبخش ملى جنوب شرقى آسيا در خلال جنگ دوم جهانى ، گسترش مبارزه عليه نظام جديد ژاپنيها و پيكار در مقابل كليه استعمارگران بود.
سازمانهاى وطن خواه و نيروهاى مسلح ملى پس از خروج ژاپن و بازگشت استعمارگران قديم به جنوب شرقى آسيا، مبارزه عليه آنها را ادامه دادند و انقلابهاى آزادى ملى را پايه گذارى كردند.
ظهور دولتهاى مقتدر در جنوب شرقى آسيا و گسترش نهضتهاى آزاديخواهى ملى مايه وحشت امپراياليستها شد، بنابراين در صدد برآمدند دولتهاى نوپا را نابود يا استقلال آنها را در عمل خنثى كنند.
كوشش امپرياليستها براى نيل به تسلط مجدد در كشورهاى شبه جزيره هندوچين با شكست مواجه شد. دخالت فرانسه در جمهورى دموكراتيك ويتنام ، به يك سلسله جنگهاى پارتيزانى در سطح آن كشور منجر شد، كه نه تنها مردم ويتنام بلكه اهالى لائوس و كامبوج نيز سلاح به دست گرفتند و عليه استعمارگران فرانسوى به پيكار برخاستند.
نبردهاى تاريخى دين بين فو سرانجام در 22 مارس 1945 نظاميان فرانسه را ناچار كرد تا در دو جبهه عليه وطن خواهان ويتنام و لائوس پيكار كنند و در نتيجه دولت فرانسه پس از تحمل شكست شديدى مجبور شد براى رفع مشكل هندوچين يك راه حل صلح جستجو كند.
در آوريل 1945 به ابتكار اتحاد شوروى (سابق ) كنفرانس ژنو متشكل از وزراى امور خارجه پنج قدرت بزرگ جهان يعنى بريتانيا، چين ، شوروى سابق ، فرانسه و ايالات متحده آمريكا و نيز جمهورى دموكراتيك ويتنام ، لائوس ، كامبوج و نمايندگان سايگون به وجود آورد كه نتيجه آن اعلام پايان جنگ در هندوچين و استقلال ويتنام ، لائوس و كامبوج بود.
بدين ترتيب در اواسط دهه 1950 در جنوب شرقى آسيا وضع جديدى پيش آمد. شكست سيستم استعمارى از رؤ يا به حقيقت پيوست و پيروزى مردم هندوچين پيدايش دولتهاى مستقل جمهورى دموكراتيك ويتنام ، لائوس و كامبوج را به دنبال داشت .
در دهه 1950 و اوايل دهه 1960 ايالات متحده امريكا دشمن اصلى مردم جنوب آسيا، تصميم گرفت با استفاده از نيروهاى نظامى انقلابهاى آزاديخواهى ملى را در اين سرزمين سركوب سازد و علاوه بر آن كشورهاى منطقه را نيز به جان هم اندازد.
نقشه نيكسون رييس جمهور وقت آمريكا براى استفاده از نيروهاى دست نشانده به جاى سربازان ايالات متحده با شكست مواجه شد و در نتيجه ايالات متحده آمريكا بيش از پيش در جنگهاى هندوچين گرفتار شد. امريكا بدون آنكه موافقت نامه ژنو را محترم بشمارد، ويتنام جنوبى را به صورت پايگاه نظامى و مركز تهاجمات خويش در جنوب شرقى آسيا درآورد، و چون با وحدت ، آزادى و استقلال مردم ويتنام مخالف بود به نخستين جنگ تهاجمى در هندوچين مبادرت كرد و عليه جمهورى دموكراتيك ويتنام نبردى طولانى را آغاز كرد.
طى قرار داد ژنو، پس از قرارى آتش بس و خروج فرانسويان شكست خورده از ويتنام ، آن كشور به دو بخش تحت كنترل ويت منه و جنوبى تحت تسلط بائودائى تقسيم و مقرر شد تا دو سال بعد، طى برگزارى انتخابات عمومى ، وحدت ملى تحقق پذيرد، ليكن آمريكا كه به ويتنام جنوبى تسلط داشت و به آن كمكهاى مالى و نظامى مى كرد نگو دين ديم را به عنوان نخست وزير اين كشور برگزيد و تلاش خود را براى سلطه بيشتر بر اين سرزمين علنى و از اتحاد دو بخش ويتنام جلوگيرى كرد.
تحولات سياسى ، اقتصادى و اجتماعى در ويتنام شمالى و جنوبى در جهت مقابل هم صورت مى گرفت . در ويتنام شمالى تجديد بناى اجتماعى و اقتصادى به طور جدى و فعالانه تحقق يافت ؛ در حالى كه در ويتنام جنوبى حكومت نگودين ديم كه تحت نفوذ شديد آمريكا قرار داشت ، ضمن سركوب مبارزان ، و مخالفان آمريكا، آن سرزمين را به سوى استعمار امريكا سوق مى داد. بدين صورت درست زمانى كه قرار بود با برگزارى انتخابات عمومى اتحاد ملى و وحدت دو ويتنام تحقق يابد، آمريكا به بهانه جلوگيرى از آشفتگى بيشتر كشور از انجام آن جلوگيرى كرد و با فشار نيروهاى نظامى و زور اسلحه و خرج پولهاى گزاف ، ناقص موافقنامه صلح ژنو شد و آشكارا در امور هر دو كشور دخالت ورزيد.
اين عمل آمريكا موجب شد كه مبارزان ويتنام جنوبى به تلاش خود عليه حكومت دست نشانده شدت بخشد و سرانجام نيز در اول نوامبر 1963 نگودين ديم و دو برادرش را به قتل رساندند.
رژيم نظامى جانشين در ويتنام جنوبى برخورد خشن ترى را با مبارزان اين كشور آغاز كرد، و آمريكا كه به سبب هزينه هاى سرسام آور و برخوردهاى شديد چريكى در ويتنام جنوبى به نوعى شكست سياسى و مبارزاتى رسيده بود، نيروهاى خود را آشكارا به خدمت گرفت و وارد كارزار كرد.
آمريكا مبارزان ويتنامى را چه آنهايى كه در ويتنام جنوبى با حكومت دست نشانده آمريكا مخالفت مى كردند و چه افراد وطن خواه كه در ويتنام شمالى پرچم مبارزه را بر افراشته بودند و ويت كنگ مى ناميد و آنها را كمونيستهاى ويتنامى مخالف صلح و آزادى قلمداد كرد و به اين طريق به تجاوزات خود در هر دو ويتنام ، اصطلاحا مشروعيت بخشيد.
با سقوط رژيم نگودين ديم ، آنچه ظاهرا به نام دولت يا حكومت ويتنام جنوبى خوانده مى شد نيز از بين رفت و نيروهاى مسلح ايالات متحده عملا قدرت را در ويتنام به دست گرفتند. سرانجام معاون نيروى هوايى ويتنام جنوبى به نام نگوين كائوكى به عنوان نشانده جديد امريكا به حكومت منصوب شد.
آمريكاييها براى نجات از دست نشانده جديد خود، شايعه هجوم شماليها به رهبرى هوشى مين را رواج دادند و تعداد سربازان خود را دو برابر كردند و 125 كشتى از ناوگان هفتم آمريكا را در سواحل اين شبه جزيره مستقر ساختند. رفته رفته ايالات متحده گروهى از كشورهاى هم پيمان خود را نيز در مبارزه عليه آزاديخواهان ويتنام وارد جنگ كرد.
در اوت 1964 حملات هوايى و دريايى امريكا به جمهورى دموكراتيك ويتنام آغاز شد. هواپيماهاى امريكايى دستور داشتند شهرها و روستاهاى ويتنام شمالى را بمباران كنند. در مارس 1965 نخستين ارتش منظم ايالات متحده در دانانگ كه يكى از پايگاههاى نيروى دريايى اين كشور در ويتنام جنوبى بود پياده شد. در اين حال تعداد 000،184 نفر از نيروهاى مسلح آمريكا نيز در برنجزارها و جنگلهاى ويتنام شمالى را زير آتش ‍ گرفتند.
اين اقدامات مخالفت جهانيان را برانگيخت و كشورهاى زيادى آمادگى خود را مبنى بر كمك به ملت قهرمان ويتنام اعلام داشتند.
على رغم كوششهاى فرماندهى ايالات متحده كه در پايان سال 1968 تعداد 000، 542 نفر آمريكايى و 000، 800 ويتنامى در اختيار داشت ، نيروهاى ميهن دوست و وطن خواه ويتنامى ، در شهرها و مواضع سوق الجيشى به تحكيم موقعيت خويش مبادرت ورزيدند و تعداد 21 ميليون پناهگاه فردى و گروهى براى مواقع بمباران ساختند و گروههاى بى شمار كارگران و كشاورزان در صنايع ، حمل و نقل و كشاورزى با نهايت جديت مشغول به كار شدند.
ارتش خلق ويتنام شمالى ، هم در نبرد و هم در ارائه اصول اخلاقى شايستگى خود را نشان داد. نيروهاى امريكايى به منظور سركوب مردم و نابود كردن سرزمين جمهورى دموكراتيك ويتنام ، بيش از دو ميليون تن بمب ، گلوله و راكت يعنى ده برابر آنچه كه در جنگ دوم جهانى روى ژاپن ريخته شده بود در سرزمين ويتنام شمالى ريختند. هر يك از شش شهر مهم ويتنام شمالى حداقل صدبار بمباران شد.همچنين 80./. شهرهاى كوچك ويتنام شمالى را بمباران كردند و سه هزار بار به سدها و نيروگاههاى توليد برق و طرحهاى آبيارى حمله كرده و آنها را زير آتش گرفتند و 181 بيمارستان ، 668 مدرسه ، 334 كليسا و 151 زيارتگاه را ويران ساختند.
با همه اينها امريكاييهاى متجاوز نتوانستند روحيه مردم پيكار جوى ويتنام را تضعيف كنند و آنها را از نبرد منصرف سازند.
در 18 دسامبر 1969 مطبوعات و رسانه هاى گروهى جهان اعلام داشتند كه در مدت 4 سال مخامصه و جنگ حدود 650 هزار نفر آمريكايى و 500 هزار نفر از نيروهاى دولت دست نشانده آن كشته و زخمى شدند و بيش از 000، 2 هواپيماهاى جنگى و هيلكوپتر (باستثناى آنچه در ويتنام شمالى نابود شده بود)، حدود 000، 40 وسيله نقليه نظامى ، بيش از دو هزار كشتى و كرجى نابود شدند و طبق اطلاعاتى كه در واشنگتن انتشار يافت جنگ ويتنام به عنوان سومين جنگ بزرگ تاريخ ايالات متحده لقب گرفت . در همين مدت وطن خواهان ويتنامى توانستند بيش از 75 0/0 سرزمين ويتنام را با بيش از 10 ميليون سكنه آن تحت كنترل خود در آوردند.
سرانجام رييس جمهور وقت آمريكا كه ديگر كارى از دستش ساخته نبود در 31 مارس 1968، اعلام داشت كه از شدت بمباران ويتنام شمالى كاسته خواهد شد.
عاقبت در 10 مه 1968 مذاكرات مقدماتى آتش بس بين نمايندگان جمهورى دموكراتيك ويتنام و نمايندگان ايالات متحده آمريكا در پاريس ‍ آغاز شد، و در پى اجلاس مكرر و متعدد كه به برقرارى آتش بس منجر شد آمريكا متعهد گرديد كه از ويتنام خارج شود و سرانجام نيز در سال 1973 مفتضحانه شروع به خارج كردن نيروهاى خود از ويتنام كرد و در 30 آوريل مفتضحانه شروع به دست نشانده امريكا و در پى آن شهر سايگون پايتخت ويتنام جنوبى سقوط كرد.
پس از خروج آمريكاييهاى طى كنفرانس ماه نوامبر سال 1975 در شهر هوشى مين ، ويتناميها تصميم گرفتند تا دو بخش در هم ادغام شوند و در ژوئن 1976، استقرار جمهورى سوسياليستى ويتنام تحقق يافت و پايتخت آن هانوى اعلام شد.
مشخصات جمهورى يكپارچه ويتنام
جمهورى سوسياليستى ويتنام در منطقه استوايى جنوب شرقى آسيا، در مشرق شبه جزيره هندوچين واقع شده است . و از شمال به جمهورى خلق چين با 1000 كيلومتر مرز مشترك و از مغرب و جنوب غربى با لائوس و كامبوج و از مشرق و جنوب به خليج تونكن و درياى چين جنوبى محدود است . اين كشور داراى 556، 329 كيلومتر مربع وسعت (بتقريب يك پنجم ايران ) و حدود 70 ميليون نفر جمعيت مى باشد. مردم آن از نژاد زرد و زبان رسيمن آن آنامى است و اكثر مردم پيرو دين بودا مى باشند.