اعدام «عَینُ القضاتِ همدانی» (۵۲۵ ق)
تاریخ وقوع: ۷ جمادی الثانیبه دار آويختن دانشمند و مؤلف بزرگ «عَينُ القضاتِ همدانی» از مشايخ صوفيه (۵۲۵ ق)
عبداللَّه بن محمدبن علي ميانجي همداني ملقب به عَينُ القضات از بزرگان مشايخ صوفيه، فقيه، اديب، فاضل و شاعر اوايل قرن ششم هجري در سال ۴۹۲ ق در همدان متولد شد. عين القضات شاگرد احمد غزالي و شيخ بركهي همداني و پيرو مذهب شافعي بود. عينُ القضات هيچ گاه در بيان عقايد خويش، هراسي به خود راه نميداد و سرانجام با سعايت و بدگويى مخالفان، متهم به كُفر و دعويِ اُلُوهيت شد و سپس در شب ۷ جمادي الاخر سال ۵۲۵ به دار كشيده شد. از آثار اوست: يزدان شناخت در مسائل حكمت الهي و علوم طبيعي؛ تمهيدات، در تمهيد ده اصل تصوُّف؛ زُبدةُالحَقايق، رسالهاي مختصر راجع به علم ذات و صفات خداوندي و مكاتبي كه شامل نامههاي اوست. نوشتههاي فارسي عَين القُضات مشحون از تعبيرات نَغزِ صوفيانه است. كلام او پرسوز و گداز است و تصنُّع و تكلُّف در آثار وي مشاهده نميشود. وي رباعيّاتي عرفاني نيز به زبان فارسي سروده است.