روز نيروى هوايى ارتش (1357)
تاریخ وقوع:
19 بهمن
وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا
نيروى هوايى ارتش على رغم تمام تبليغات و تلقينات رژيم طاغوت ، در برهه اى حساس با شجاعت و آگاهى ، در روز نوزدهم بهمن ماه 1357 عليه ظلم و ستم طغيان كرد و به صفوف اسلام و مردم پيوست و ملت را در ادامه مبارزه دلگرم تر كرد.
حضرت آيه الله خامنه اى
يـكـى از گـام هـاى بـلنـدى كـه در جـريـان پـيـروزى انـقـلاب مـوجـب تـكـان دادن و ريـشـه كـن سـاخـتـن حـكـومـت پـهـلوى شـد، حـركـت مـتـهـورانـه پرسنل نيروى هوايى در 19 بهمن 1357 بود.
يـك هـفـتـه از ورود امـام (ره ) بـه ايـران گـذشـتـه بـود و هـنـوز رژيـم شـاهـنـشـاهـى پـابـرجـا و بـخـتـيـار مـدعـى مـقـاومـت در مقابل انقلاب بود، ملت در انتظار وعده امام بود كه در بهشت زهرا فرمودند؟ من توى دهن اين دولت مى زنم ...
شـايـعـه كـودتـاى ارتـش ، روز بـه روز فـراگـيـرتـر يـم شـد و هـمـه نـگـران اوضـاع و احـوال بودند. اگر چه اعتصاب پراكنده در اغلب واحدهاى نيروى هوايى گسترش و موضوع به روزنامه ها نيز كشيده شده بود، اما هنوز مردم ، ارتش را در مقابل خود مى ديدند و نگران آينده اى مبهم و در هراس از روزى كه درگيرى نهايى ارتش و مردم بخواهد سرنوشت نهايى انقلاب را رقم بزند، تـحـليـل هـا مـتـفـاوت بـود و عـده اى هـم آماده نبرد مسلحانه براى حصول پيروزى نهايى مى شدند. بهترين و عظيم ترين كارى كه مى توانست روحيه انـقـلاب را تقويت كند، مقاومت دولت بختيار را در هم شكند، ماءموريت هايزر را در طراحى كودتاى نظامى با شكست مواجه سازد و در نهايت روحيه معدود نـظـامـيـانـى را كه هنوز انقلاب را باور نكرده بودند در هم شكند، اعلام همبستگى ارتش با ملت بود. مقامات عالى رتبه نظامى به هيچ وجه زير بار پذيرش انقلاب و اعلام همبستگى با مردم نرفته و همچنان از دولت بختيار حمايت مى كردند.
در اين شرايط پرسنل فداكار و متعهد نيروى هوايى به اين نتيجه رسيدند كه بايد دست به كار بزرگى بزنند تا وظيفه ملى و مذهلى خود را انجام داده باشند. لذا با يك حركت متهورانه به سيل خروشان ملت مبارز پيوستند و با حضور در اقامتگاه رهبر بزرگ انقلاب اسلامى در مدرسه رفاه سندى از افتخار، حماسه ، رشادت و ايمن را در برگ هاى زرين تاريخ انقلاب اسلامى به ثبت رسانيدند.
بيانات تاريخى امام خمينى (ره ) در جمع گروهى از پرسنل نيروى هوايى
اعوذ بالله من الشيطان الرجيم
بسم الله الرحمن الرحيم
درود بر شما سربازان امام عصر سلام الله عليه ، همانطور كه فرياد زديد، تاكنون در خدمت طاغوت بوديد، طاغوتى كه تمام هستى ماها را ساقط كـرد ، طـاغـوتـى كه خزائن ما را تهى كرد، طاغوتى كه ما را برده خارجى ها كرد و از امروز در خدمت امام عصر سلام الله عليه و در خدمت قرآن كريم هستيد. قرآن كريمى كه سعادت همه بشر را بيمه كرده است ، قرآن كريمى كه هر كس در زير بيرق او واقع بشود در دنيا و آخرت سعيد است ، قرآن كـريمى كه آزادى و استقلال را توصيه كرده است . ما همه تابع قرآن كريم و تابع موازين اسلام و قواعد اسلام هستيم . ما همه از شماها، روحانيت از شـمـاهـا تـشـكـر مـى كـنـد. مـا امـيـدواريـم كـه بـا پـيـوسـتـگـى بـه هـم بـتـوانـيـم ايـن طـاغـوتـهـا را تـا آخـر از بـيـن بـبـرى و به جاى آن يك حكومت عـدل اسـلامـى كـه مـمـلكت ما براى خودمان باشد و همه چيزمان به دست خودمان باشد. ما مى خواهيم كه سرنوشتمان را خودمان تعيين كنيم ، نه سفارت آمـريـكـا و سـفـارت شـوروى . مـا مـى خـواهـيـم كـه مـمـلكـت خـودمـان را خـودمـان تـعـيـيـن كـنـيـم نـه يـهـوديـان و اسـرايـيـل . مـا مـى خـواهـيـم مـمـلكـتـمـان را آزاد كـنـيـم . اخـتـنـاق در مـمـلكـت مـا نـبـاشـد. مـا مـى خـواهـيـم ارتـش مـا آزاد بـاشـد. اسرائيل در آن تصرف نكند. آمريكا در آن تصرف نكند.
درود بر شما كه قدر نعمت خدا را دانستيد و به دامن قرآن پيوستيد. درود بر شما كه ترك كرديد حكومت طاغوت را و به حكومت الله پيوستيد.
مـن امـيـدوارم كـه سـاير اشخاصى كه در امور خدمت هستند، آنها هم وظيفه خودشان را بفهمند و به ملت بپيوندند. ما صلاح همه شما را مى خواهيم . ما مى خـواهـيـم كـه شـمـاهـا آزاد بـاشـيـد. مـا مـى خواهيم كه مملكت را شما مستقل كنيد و ما مى خواهيم كه ديگران ، كسانى ديگر، كسانى كه مى خواهند بر شما تـصـرف بـكـنـند، اينها نباشند. دست اجانب كوتاه باشد. خداوند نصرت به همه شما عنايت كند. بايد اين نهضت را حفظ كنيد تا ان شاء الله به آخر نقطه و نهايت كه قيام يك حكومت عدل انسانى اسلامى است ، بجاى يك حكومت طاغوتى .
و السلام عليكم و رحمه الله و بركاته
اين روز بزرگ نقطه عطفى در تاريخ انقلاب اسلامى و ارتش ايران است ، روزى كه حماسه حضور قاطعانه ارتش در صحنه انقلاب بوقوع پيوست و طليعه خجسته پيوند ارتش با ملت مسلمان و انقلابى به وضوح آشكار گشت .
امام خمينى (ره ) در مورد رژه تاريخى پرسنل نيروى هوايى چنين فرمودند: (217)
... كـارى كـه شـمـا عـزيزان در اين روزها در روز 19 بهمن انجام داديد از حيث معنويت بزرگترين كارها و با ارزشهاى دنيايى هم بزرگترين ارزشها بـود. آن روزى كـه بـاز پـيـروزى بـه آنـجـا نرسيده بود كه مورد اطمينان باشد و شما در معرض خطر بزرگ بوديد، از جان گذشته و به اسلام پيوستيد و از سپاه اسلام شديد. خداوند اين افتخار را براى شما حفظ كند و شما را در دو جهان سعادمتند فرمايد و آنچه كه بايد به شما عرض كنم اين است كه تا شما تعهد خودتان را به اسلام حفظ كرديد و روابط خودتان را با همه قشرهاى ملت برادرانه كرديد، اين انقلاب محفوظ خواهد ماند و شما با برادران خودتان كه افراد عزيز اين ملت هستند همدوش براى پيشبرد اين انقلاب به پيش خواهيد رفت و احكام اسلام را ان شاء الله تعالى در هـمـه جـا ، در هـمـه ايـران اجرا خواهيد فرمود، اين الگويى باشد براى همه ملتها و مستضعفان جهان كه ان شاء الله اسلام در همه جا حيات پيدا كند و شما ان شاء الله اين سعادت جاويد را همراه داشته باشيد.
بـحـمـد الله امـروز در بـيـن ارتـش ، در بـين همه نيروهاى ارتشى و در بين همه ارگان هاى دولتى ، همه افراد بحمد الله متكى به اسلام و متكى به خـداونـد تـبـارك و تـعـالى هـسـتـنـد و اگر خداى نخواسته در بين آنها يك نادرى پيدا بشود ، يك فرد منحرفى پيدا بشود، قهرا با استقامت ملت ، با اسـتـقـامـت شما عزيزا ، آن هم استقامت پيدا مى كند و شما دلگرم باشيد به اينكه اتكا به خدا داريد. آن كس كه اتكا به خدا دارد منصور است . خداوند وعـده نـصـرت بـه شـمـا داده اسـت مـادامى كه شما هم نصرت خدا را بكنيد و نصرت خدا و نصرت دين خدا نصرت بندگان مؤ من خداست . شما! اين عهد بـاقـى بـاشـيـد و خـداى تـبـارك و تـعـالى عهد خود را عمل خواهد كرد. من از خداى تبارك و تعالى سلامت و سعادت همه ملت و خصوصا قواى نظامى و انتظامى و بالاخص شما جوانان عزيز را كه براى ارتش افتخار ايجاد كرديد، از خداى تبارك و تعالى مساءلت مى كنم .
حضرت آيه الله خامنه اى از روز نيروى هوايى چنين ياد كرده اند:
ايـنـكـه مـا روز نـوزدهـم بـهـمـن را يك مقطع به حساب مى آوريم و نيروى هوايى را با اين نام معرفى مى كنيم ، اين در حقيقت تكيه بر روى يك مساءله ارزشـى اسـت كـه يـقـيـنـا تـاريـخ قـضـاوت خـواهـد كـرد، هـمـچـنـان كـه امـروز در مـجـمـوعـه مـسـائل كـمـتـر مـى شـود ابـعـاد آن را دانـسـت و فـهـمـيـد. هـمـيـن امـروز هـم چـشـمـهـاى بـاز و دلهـاى بـيـدار مـلت مـا قـضـاوت مـى كـنند، همانطور كه چند سال گذشته را قضاوت كردند.
ايـن خـيـلى مـهـم اسـت كـه نـيروى هوايى سوگلى يك رژيمى ، على رغم همه تبليغات و تلقيناتى كه شده است در يك برهه حساس ، آن شجاعت را و آن آگـاهـى را پـيـدا كـنـد كـه بـا ظـلم و طـغـيـان صـريـحـا مـقـابـله كـنـد و خـود را بـه جـنـاح اسـلام و حـق مـتـصـل كند، و اين در روز نوزدهم بهمن اتفاق افتاد. آن چهره هاى جوان و مصمم نيروى هوايى كه بسيارى از آنها همين امروز بحمد الله در اعداد عناصر مسئول و كارگزار نيرو حضور دارند و بعضى از آنها هم به شهادت رسيدند، اينها عليه رژيم وابسته پهلوى اعلام موضوع كردند و مردم را دلگرم نمودند. اين كار اثر بسيار عجيبى داشت .
من آن روز در خدمت امام شاهد قضايا بودم و ديدم اين تحولى را كه بصورت محسوس دارد در اركان نظام كشور ما تحقق پيدا مى كند.
سبقت در جهاد، سبقت در پذيرش ارزشهاى الهى و اسلامى و سبقت در فهميدن حقيقت ، يك ارزشى است كه اين ارزش را نيروى هوايى ما همراه با يك ارزش ديگرى كسب كرد، كه آن هم عبارت است از: ايستادگى و صدق قول در ميدانهاى خطر.
نـقـش ارزنـده هـمـبـسـتـگـى بـا شـكـوى پـرسـنـل ارتـش و خـصـوصـا نـيـروى هـوايـى در اضمحلال و شكست رژيم نشان دهنده شعور ايمانى و انقلابى اين عزيزان فداكار و عشق ورزيدن به آرمانهاى مقدس و آزاديخواهانه ملت در اين سرزمين بود كه موجب شد تا على رغم فشارها و اختناق شديد آن روز، اين عزيزان گام در ميدان مبارزه با ظلم و جور نظام پهلوى برداشته و يك صدا با ملت دلاور در 19 بهمن 1357، حماسه پرشكوه اين بيعت را در صفحات تاريخ انقلاب اسلامى ثبت نمايند.
عـظـمـت رويـداد بـاشـكـوه 19 بـهـمـن نـه تـنـهـا در خـاطـره نـسـل انـقـلاب ، بـلكـه در اذهـان نسل هاى آتى اين كشور نيز هميشه به عنوان يك حماسه جاويدان منجلى و منور خواهد ماند. آيه الله هاشمى رفسنجانى در اين زمينه مى گويد:
((عمل جسورانه پرسنل نيروى هوايى ارتش در پيوستن به انقلاب و اعلام و فادارى آنان براى همه غير منتظره بود، زيرا هيچكس توقع چنين حركتى را در نيروهاى مسلح آن زمان نداشت . رژيم ، سرمايه گذارى زيادى براى نيروى هوايى كرده بود و با توجه به ويژگى تكنولوژيكى و ابزار و ادوات پيچيده و فراوان كه در تشكيلات آن بكار مى رفت ، نقطه اتكاى مناسبى براى آمريكايى ها و رژيم محسوب مى شد.))
آمـريـكـايـى هـا به خيال خودشان نيروهاى مسلح را از چند طريق با شيوه هاى انتخاب تعليم و آموزش ، مديريت ها و ابزار و امكانات به زنجير كشيده بـودنـد تا آينده شان را تضمين نمايند و عجيب اينكه خداوند از همين نقطه آنها را شكست داد. درست در موقعى كه آمريكايى ها و رژيم انتظار داشتند تا نـيـروى هـوايى براى ايجاد رعب و حشت در مردم ، بالاى سرشان با غرش هواپيما مانور بدهد، اين حركت آن هم از مطمئن ترين نقطه اتكاى نظام در آن شـرايـط، رژيـم رالرزانـد و آخـريـن سـنگرش كه همان نيروهاى مسلح بود از حساس ترين نقطه ترك خورد و اين حقيقت در تاريخ انقلاب اسلامى ثبت گرديد كه نيروى هوايى در به ثمر رسيدن انقلاب اسلامى سهيم بوده است .
نيروى هوايى پس از انقلاب و در طول دوران جنگ با همان روحيه والاظاهر گشته و به عنوان نيرويى پيشتاز در تمامى صحنه ها از دستاوردها انقلاب اسـلامـى پـاسـداراى نـمـوده اسـت . در ايـن راسـتـا حـضـور هـم جـانـبـه خـلبـانـان تـيـز پـرواز نـيـروى هـوايـى و پرسنل دلاور و توانمند پدافتند هوايى در صحنه هاى گوناگون جنگ و نحوه عملكرد ساير فرماندهان و كاركنان متخصص فنى ، تعمير و نگهدارى ، تـداركـاتـى و... در آمـاده و عـمـليـاتـى سـاخـتـن سـيـسـتـم هـاى مـوجـود و تـاءمـيـن قـطـعـات و وسـايـل و تـجـهـيـزات مورد نياز زمان جنگ به منظور حفظ آمادگى هاى رزمى ، آن هم بدون اتكا به قدرت هاى بزرگ ، خود سندى گويا از حفظ بيعت نخستين و استمرار مراتب از خودگذشتگى نيروى هوايى در راه آرمانهاى انقلاب و جمهورى اسلامى است .
شهيد سرلشكر ستارى درباره عملكرد اين نيرو در 8 سال دفاع مقدس مى گويد:
((از نـيـمـه مـهـر تـا آخر آبان سال 59، در برخورد با توان رزمى دشمن ، سنگين ترين حملات را عليه ستون هاى نظامى دشمن داشتيم . چون در آن موقع نيروهاى نظامى و مردمى ما مثل جنگهاى چريكى عمل مى كردند و هيچ گونه حركت كلاسيك و حساب شده اى عليه دشمن وجود نداشت ، نيروى هوايى ماءمور تثبيت دشمن بود تا نگذارد بيش از پيش پيشروى كند. در اين راستا مسئوليت حمله به تانكها، ستونهاى نظامى و نيروهاى پياده دشمن را ما بر عـهـده داشـتـيـم . يـعـنـى نـيـروى زمـينى عراق را بوسيله نيروى هوايى مهار كرده بوديم . حجم بمبارانها در آن موقع فوق العاده بالا بود و اكثر اين پروازها متوجه نيروى زمينى دشمن بود.
ظـهـر روز اول جـنـگ ، هـواپـيـمـاهـاى عراق پايگاه هاى هوايى ما را مورد هدف قرار دادند. بعد از ظهر همين روز هواپيماهاى نيروى هوايى ارتش جمهورى اسلامى به پايگاه هاى هوايى عراق حمله كردند كه مى توان گفت 2 ساعت پس از حمله دشمن ، ما روى اهداف خود در عراق بوديم و اولين بمب ها را به روى خاك دشمن ريختيم . فرداى آن روز هم 140 فروند هواپيما تقريبا بطور همزمان در عراق عمليات كردند.
از ديـگـر روزهـاى مـهـم جـنـگ ، روز نـيروى دريايى ، هفتم آذر ماه 59 بود. طى اى روز نيروى هوايى از سپيده صبح تا غروب در آسمان خليج فارس عمليات داشت و ديگر براى عراق چيزى به نام نيروى دريايى باقى نماند و تا آخر جنگ هم ديگر نتوانست نيروى دريايى خودش را سازماندهى كند. در اين روز تعداد 11 فروند شناور نيروبر و ناوچه هاى پ - 6 و موشك انداز به وسيله شكارى بمب افكن هاى نيروى هوايى ارتش جمهورى اسلامى ايران غرق و تعداد هفت فروند هواپيماى شكارى دشمن از نوع ميگ - 23 و سوخو - 22 توسط خلبانان سلحشور نيروى هوايى سرنگون گرديدند.
در عـمـليـات فـتـح المـبـيـن حضور نيروى هوايى بسيار چشمگير بود. بيش از 22 فروند هواپيماى دشمن طى اين عمليات سقوط كرد. رد اين عمليات ، بـمـبـاران در ارتـفاع بالا و با سرعتى بيش از سرعت صوت آغاز شد. در عمليات بيت المقدس هم بعد از فتح پادگان حميد و سرازير شدن به سمت خرمشهر، حضور نيروى هوايى بسيار چشمگير بود.
در طـول جـنـگ ، مـا تـقـريـبـا تـمـام اسـتانداردهاى پرواز را به هم ريخته و بالاترين ركوردها را به دست آورديم . ركورد سوختگيرى را در بمباران پايگاه "الوليد" در مرز اردن داشتيم . در اين عمليات چند بار سوختگيرى هوايى انجام داديم . انجام عمليات سوختگيرى در شب و در هواى طوفانى و رعد و برق ، كار بسيار دشوارى است كه نيروى هوايى بارها آن را انجام داد، و اين يكى ديگر از ركوردهاى پروازى است .
از جـمـله ركـوردهـاى پـروازى ديـگـر كـه توسط خلبانان نيروى هوايى ارتش جمهورى اسلامى بر جاى گذاشته شد، مدت زمان حضور خلبانان در كـابين يك جنگنده در صحنه عملياتى بوده كه 9 ساعت مى باشد. يعنى خلبانان ما 9 ساعت بدون وقفه بر فراز منطقه عملياتى و در ارتفاع پايين پرواز داشتند كه البته خيلى كار مشكل و طاقت فرسايى است و از كشور اسلامى حفاظت و حراست مى كردند.
در مـورد تـعـداد هـواپـيـمـاهـاى عـراق را در شـروع جـنـگ نـشـان مـى دهـد مـراجـعـه كـنـيـم . بـعـضـى از هـواپـيـمـاهـا اصـلا در طـول جـنـگ نـسـلشـان مـنـقـرض شـده اسـت . البـتـه عـراق در طـول جـنـگ نـه هـواپـيـمـا فـروخـتـه و نـه از رده خـارج كـرده اسـت ، بـلكـه نـسـل آنها توسط ما منقرض شده است . بعضى از انواع آنها هم البته هنوز منقرض نشده و پرواز مى كند. ولى باى توجه داشته باشيم كه عراق در طول جنگ اصلا مشكل تعميرات نداشت و همه هواپيماهاى قابل تعمير خود را به كشورهاى مادر مى فرستاد و تعمير شده ، دريافت مى كرد.
از ديـگـر كـارهـاى حماسى نيروى هوايى در جنگ ، عكاسى هوايى بود كه در هر عمليات صورت يم گرفت . ما هر روز ساعت 10 صبح اين عمليات را داشتيم و عراق هم مى دانست ولى كارى نمى توانست بكند. با سرعتى نزديك به دو برابر صوت و در ارتفاع بالا، هر روز ماءموريتهاى ويژه اى را در اين رابطه انجام مى داديم و اين شكست بزرگ روحى و كوبنده اى براى دشمن بود كه مى ديد و مى فهميد ولى كارى نمى توانست بكند.
در عـمـليـات بد و خيبر هم نيروى هوايى مشاركت تنگاتنگ و سنگين با سپاه داشت . البته عمليات والفجر 8 به معناى واقعى يك نقطه عطف در نيروى هوايى بود.
از ديـگـر خدمات نيروى هوايى در دوران هشت ساله دفاع مقدس حفاظت و حراست از نفتكشها بود. از آنجا كه تاءمين هزينه جنگ ارتباط مستقيم با صدور و فـروش نـفت داشت ، از اين رو عراق تصميم گرفته بود با قطع صدور نفت ايران از طريق حمله به جزيره خارك و نفتكشها، موجبات تضعيف نيروهاى مـا را فـراهـم آورد، و در ايـن راه ، غـرب كـمـك هـاى بـسـيـارى بـه او كـرد. بـه عـنـوان مـثـال ، غـربيها هواپيماهاى سوپراتاندارد كه براى نيروى دريايى توليد مى شود و مى توانست با پرتاب موشك هاى ضد كشتى "اگزوست " در روز يـا شـب تـهديدات جدى و وسعيت را در ارتباط با استراتژى قطع صدور نفت ايران ، متوجه جزيره خارك و لنگر گاه كشتى هاى نفتكش و كاروان هاى كشتى تجارتى در خليج فارس بنمايد در اخيار رژيم بعث عراق دادند. همچنين جهت رفع نقاط ضعف عراق در پروازهاى دشوار در شب بر روى آب ، هـدايـت ايـن هواپيماها در فاصله اى بسيار دور از مراكز فرماندهى و كنترل نيروى هوايى ، با قرار گرفتن هواپيماهاى "آواكس " آمريكا و عربستان در شـبـكـه و همچنين حضور ناوشكن هاى آمريكايى در نقاط تعيين شده كه عملا بصورت نقطه نشانه هاى روى آب و دستگاه هاى كمك ناوبرى در روز و شب ، هدايت قسمتهاى از پرواز خلبانان عراق را به عهده داشتند.
در آن زمان وضعيت طورى بود كه وقتى هواپيماهاى شكارى ايران براى درگيرى و رويارويى با حريف به سمت هواپيماهاى عراقى هدايت مى شدند، هـواپـيـمـاهـاى عـراقـى به سمت ناوشكن هاى آمريكايى و سواحل جنوبى خليج فارس رفته و با پناه گرفتن در حريم استقرار شناورهاى بيگانه و بـهـره گـيـرى از حـدود قـلمـرو فـضـايـى دول جـنـوبـى خـليـج فـارس و سـوء اسـتـفـاده از احـتـرام جـمـهـورى اسـلامـى ايـران بـه اصـول و قـوانين بين المللى ، از معركه خارج مى شدند، نيروى هوايى ما در اين مقطع از جنگ مسئوليت بسيار سنگينى در حمايت و پشتيبانى از عمليات دريايى به عهده داشت .
با همه حمايتهايى كه از كل استراتژى جنگى عراق در منطقه مى شد، بخصوص حمايتهاى چشمگير بين المللى از نيروى هوايى آن كشور، با اين وجود عـراق مـوفـق بـه قـطـع صـادرات نـفـت جـمـهـورى اسـلامـى نـگـرديـد. بـطـور مـثـال ، طـبـق آمـار مـوجـود از بـهـار سـال 1361 تـا پـائيـز 1363، بـا انـجـام 40 نـوبـت حـمـله و بـمـبـاران بـه جـزيـره خـارك ، عـراق نـتـوانـسـت خـلل مـهـمـى در صـدور جـريـان نـفـت از ايـن جـزيـره اسـتـراتـژيـك ايـجـاد نـمـايـد. ايـن در حـالى بـود كـه تـعـداد قـابـل تـوجـهـى از هواپيماهاى حمله ور شكارى بمب افكن خود را در مصاف با شبكه دفاع هوايى اين جزيره از دست داده حمله هاى بسيار زيادى به اين جـزيـره نـيـز قـبـل از هر اقدامى توسط نيروى هوايى ارتش جمهورى اسلامى ايران خنثى گرديده بود. يك فروند از هواپيماهاى سوپراتاندارد كه پـيـش بـيـنـى مى شد بتواند در جنگ نفتكشها تعادل قوا را بر هم زده و تا حدودى براى عراق سرنوشت ساز باشد، در همان ابتداى عملياتشان مورد اصـابـت مـوشكهاى هواپيماهاى شكارى رهگير نيروى هوايى جمهورى اسلامى ايران قرار گرفت و در آبهاى خليج فارس سرنگون گرديد. گزارش تـاءيـيـد نـشـده اى از اصـابـت و سـرنـگـونـى دومـيـن هـواپـيـمـا نيز حكايت مى نمود كه عراق ناگزير 2 فروند سوپراتاندارد باقيمانده از مجموع هواپيماهاى استيجارى را به فرانسه باز پس فرستاد.
در بـمـبـارانـهـاى ارتـفـاع بـالا توسط هواپيمايى ميگ 25 نيز، عراق نتوانست آن طورى كه كارشناسان نظامى پيش بينى مى كردند موفق به انهدام تـاءسـيـسـات و اسـكـله هـاى جـزيـره خارك گردد و با از دست دادن يك فروند ميگ 25 در مصاف با شكارى رهگيرهاى نيروى هوايى تو براى آگاهان نظامى قطعيت يافت كه قطع صدور نفت ايران با استفاده از اين شيوه ها توسط نيروى هوايى عراق ميسر نخواهد شد. در ارزيابى نيروهاى هوايى دو كـشـور در جـنـگ نـفـتـكـشـهـا، نـيـروى هـوايـى جـمـهـورى اسـلامـى ايـران نـشـان داد كـه عـلى رغـم نـا بـرابـرى كـمـى در مـقـابـل دشـمـن و حـمـايـتـهـاى بـى دريـغ بـيـن المـللى از عـراق ، با برخوردارى از فاكتورهاى روحيه جنگندگى و ايثار، شناخت صحيح و پيش بينى تـاكـتـيـكـهـاى مـنـاسـب بـراى مـقـابـله بـا نـيـروى هـوايـى عـراق و تـلاش خـسـتـگـى نـاپـذيـر و بـى وقـفـه ، بـخـوبـى در مـقـابـل تهاجمات ايستادگى كرده و قطع صدور نفت ايران را غير ممكن نمود و عبور كشتيهاى تجارى ، بارگيرى و تخليه در بنادر ايران را تضمن و زنجير اقتصاد جنگ در ايران تا روز برقرارى آتش بس كماكان حفظ و بصورت پويا تداوم يافت .
از ديـگـر خـدمـات ارزنـده و بـسـيـار مـهـم نـيـروى هـوايـى كـه شـايد با ارزش تر از جنگهاى عملياتى اين نيرو باشد، جنگ وابستگى و حركت در جهت خودكفايى است .
هـمـان طـورى كـه مـى دانـيـد نـيـروى هـوايـى تجهيزات پيشرفته آمريكايى در اختيار داشت . روزى كه آمريكايى ها از اين مملكت رفتند، بعضى از اين تجهيزات هنوز مورد بهره بردارى قرار نگرفته بود و آنها با تمسخر مى گفتند همين روزهاى دوباره بر مى گرديم .
وقـتـى كـه مـا عـنـوان مـى كـنيم هواپيماى اف 14، هواپيماى بسيارى خوبى است و با سيستم موشكى "هاگ " پيچيده است ، ارزش اين اف 14، و ارزش سـايـت مـوشكى "هاگ " در اين است كه آن اف 14، با شليك موشك ، هواپيماى دشمن را سرنگون كند. پس اين هواپيما خلاصه مى شود در آن عملياتى كه به ساقط كردن هواپيماى دشمن مربوط مى شود، و يا آن سيستم موشكى زمين به هوا كه بايد هواپيماى دشمن را ساقط كند. اين دو عنصر اقلامى بـسـيـار پـيـچـيـده هـسـتـنـد كـه اگـر يـك قـطـعـه آن از كـار مـى افـتـاد ادامـه انـجـام كـار بـراى مـا مـشـكـل مـى شـد. ايـن اقـلام كـه ((اقـلام زمـان دار)) نـامـيـده مـى شـونـد بـايـد هـر دو سـال و يـا هـر سـه سـال و يـا شـش مـاه و يـا حـتـى يـك مـاه عـوض شـود. ايـنـهـا مـوادى شـيـمـيـايـى و يـا غـيـر شـيـمـيـايـى دارنـد كـه مثل دارو از بين مى روند و بلافاصله بايد عوض شوند وگرنه آن حالت خودش را از دست مى دهد و در نتيجه آن سرعت لازم را به خود نمى گيرد.
نـهـايـتا روى تمام اين اقلام زمان دار و الكترونيكى و غيره در نيروى هوايى و در بخش هاى مختلف كشور كار شد. شايد براى هر قطعه آن سالها وقت صـرف و تـحـقـيـقـات بـسـيـار بـالايـى صـورت پـذيـرفـت تـا ايـنـكـه در كـشـور سـاخـتـه شـد. پرسنل محقق و مبتكر نيروى هوايى در اين راه تا آنجا پيش رفتند كه حتى در بعضى موارد توانستند به نقشه طراحى قطعات برسند و سپس طراحى جديد بكنند، تا بدانجا كه به تغييرات پيشرفته اى در اين زمينه دست زدند، به اين صورت كه ممكن است 5 قطعه در يك دستگاه بوده كه 5 كار را انجام مى داده است و پرسنل فنى نيروى هوايى يك قطعه ساختند كه حجمش از آن 5 قطعه و حتى از تك تك آنها كمتر است و كار آن 5 قطعه را نيز به تنهايى انجام مى دهد.
وقـتـى جـنـگ آغـاز شـد، يـك هـواپـيـمـايـى نـيـروى هـوايـى مـى تـوانـسـت يـك نـوع مـوشـك خـاص را حـمـل كـنـد، ويـل هـمـان هواپيما، اواخر جنگ شش نوع موشك به زيرش بسته شده و مى جنگيد، بدين صورت كه هر نوع موشك را از آفندى گرفته تا پدافندى را هماهنگ كرده و با اين هواپيما تطبيق داده بودند.
در دوران جنگ تبليغات دشمن و جهان استكبار چنين وانمود مى كرد كه نيروى هوايى ما ضعيف شده و از بين رفته است ، اما هر بار كه عملياتى انجام مى شـد و نـشـانـه هـايـى از قـدرت انـقـلاب را مـشـاهـده مى كردند، مى گفتند احتمالا مشاورين و مستشاران كره اى و فيليپينى پيدا شده اند كه اين ابتكارها صورت گرفته است .
سـيـسـتـم پـدافـنـد كـشـور تـوسـط آمـريـكـايـيـهـا بـه نـحـوى طـراحـى شـده بـود كـه كـشـورى مـثـل ايران نمى تواسنت با پوشش هوايى منطقه اى از مرزهاى خود دفاع كند و فقط اين سيستم مى توانست از پايگاه هوايى و رادار دفاع كند. جنگ در چـنـيـن شرايطى شروع شد، و از سوى ديگر ما هيچ آموزشى در اين رابطه نداشتيم و قبلا همه اين كارها توسط مستشاران خارجى طراحى مى شد و يك تـعـمـيـر سـاده را هم نيروهاى داخلى بر عهده نداشتند. با اين وجود در طول سالهاى جنگ متخصصين داخلى توانستند سرتاسر كشور را پوشش دفاعى بـدهـنـد. بـه عـنـوان مـثـال در شـرايـطـى كـه آنـقـدر تـكـنـولوژى و هـواپـيـمـاهـاى مـدرن و وسـايـل ضـد رادار بـه عـراق تـزريق شده بود كه روشهاى معمول كلاسيك هم به درد مقابله با آنها نمى خورد، شهيد سرلشكر بابايى به اتفاق تـعدادى افراد دلسوز و متعهد با تغيير روشهاى كلاسيك توانستند تحولى در اين مقوله ايجاد كنند، كه نتيجه آن در عمليات والفجر 8 به دست آمد. در اين عمليات روزهايى وجود داشت كه هشت تا ده فروند هواپيماى عراق در منطقه سرنگون مى شد.
نيروى هوايى برنامه بازسازى خود را حدود دو سال قبل از قبول قطعنامه 598، شروع كرد و عملا از نظر سازماندهى و فرهنگى ، انقلاب در آن به وجود آمد. اين نيرو در سازماندهى و تخصص ها، داراى سـيـسـتـم آمـريـكـايـى بـود. قـبـلا هـم هـر تـغـيـيـراتـى كـه در نـيـروى هـوايـى آمـريـكـا واقـع مـى شـد بـه ايـران منتقل و عينا بر روى سازمانها پياده مى شد. در آموزشها هم تمام كتب و مدارك كه در آنجا تهيه شده بود با اندك تغييراتى در ايران مورد استفاده قرار مى گرفت .
نـيـروى هـوايـى در طـول ايـن مـدت چـنـد بـار بـطـور ريـشـه اى تـجـديـد سـازمـان شـد. در زمـيـنـه آمـوزش پـس از 5 سـال مـطـالعـه بـه جـايـى رسـيد كه سيستم آمريكايى قبلى بكلى تغيير كرد و سيستم ارتقائى آموزش و رسيدن به مهارت - با توجه به امكانات كـشـور و شـرايـط مـورد نـيـاز بـه وجـود آورده اسـت . بـه عـنـوان مـثـال پـايـه گـذارى دانـشـگـاه هـوايـى كـه امـروز اصل نياز نيروى هوايى را بر مبناى اتكاى كامل به خود آموزش مى دهد، مى تواند منشاء تغيير بنيادين در اين نيرو شود.
در كـنـار هـمه اين كارها به بازسازى تجهيزات مى توان اشاره كرد. گزارشهاى متعددى كه درباره بازسازى و بازيابى هواپيماهاى سانحه ديده در نيروى هوايى منتشر شده ، خود گواهى است بر فعاليتهايى كه در اين زمينه انجام گرفته و مى گيرد. هواپيماهايى كه گاهى نيم ساعت در آتش سـوخـتـه انـد در ايـران بـازسـازى شـده انـد و در حـال حاضر پرواز مى كنند. هواپيماهايى كه در آسمان رها شده و خلبان از آن بيرون پريده و اين هواپيما سقوط كرده ، بازسازى شده و امروز پرواز مى كند.
هـواپـيـمـاهـاى مـوجـود خـط اول مـا كـه داراى سـيـسـتـم آمـريـكـايـى بـوده امـروز بـحـمـد الله بـه عـنـوان يـك سـيـسـتـم و تـشـكـيـلات خـيـلى خـوب در حـال پـرواز اسـت و امـروزه بـهـتـريـن هـواپـيـمـاهاى خط اول جهان به خدمت نيروى هوايى در آمده است . امروز بجز ميگ 29 و هواپيماى سوخو 24 كه از بهترين هواپيماهاى دور برد شكارى بمبم افكن دنياست ، هواپيماى اف 7 و نيز موشكها و امكانات جديد ديگر در نيروى هوايى بكار گرفته شده است .
اينها امكاناتى هستند كه نيروى هوايى بسيار خوب ، بسرعت ، با قاطعيت و در كمترين زمان آموزش ، به خدمت گرفته است . نيروى هوايى ما شايد از نظر سرعت در آموزش وسايل و تجهيزات جديد، در جهان نمونه باشد.))
حضرت آيه الله خامنه اى در مورد خدمات ارزنده نيروى هوايى در جهت رهايى از وابستگى ها در جنگ و پس از آن چنين مى فرمايند:
بسيارى از ابتكاراتى را كه امروز شما در داخل نيروى هوايى دارد انجام مى دهيد، مرهون همان روحيه خودكفايى است كه در دوران جنگ به وجود آمد، و الا روز اول جنگ هواپيما بسيار داشتيم ، قطعات يدكى زياد داشتيم ، هواپيماى آماده هم داشتيم ، اما آنچه كه نداشتيم خود جوشى بود و اين خود جوشى به مرور به وجود آمد.
من فراموش نمى كنم چند روزى از شروع جنگ تحميلى گذشته بود كه مسئولين نيروى هوايى يك فهرستى به دست من دادند. اين فهرست نشان مى داد كه ما تا اين مقطع زمانى كه حداكثر حدود سى و چند روز مى شد، تمام هواپيماهايمان زمين گير خواهند شد.
اف 14 هـامـان ، هـواپـيـمـاهـاى تـرابـرى و هـواپيماى 130_c همينطور، كه وقتى به اين فهرست نگاه مى كرديم معلوم بود ما يك ماه و نيم ديگر هيچ هواپيماى قابل پروازى نخواهيم داشت .
ايـنـهـا بـراى يـك مـلت مـصـيبت است . يك عده اى آن روز خيال مى كردند ما از بين رفتنى هستيم . آمريكايى ها هم فكر مى كردند كار تمام شده و اين جنگ ظـرف يـكـى دو ماه و حداكثر شش ماه ، تمام وسايل هوايى و غير هوايى جمهورى اسلامى را از بين خواهد برد و بعد اين ملت مجبور مى شود دستهايش را بالا ببرد.
ليـكـن حـقـيـقت روشن اين است كه اين ملت در مقابل همه توطئه ها به خودسازى و درون سازى و خودجوشى پرداخت . امروز شما چيزى داريد كه يك ملت بـه آسـانـى آن را بـه دسـت نـمـى آورد و آن اتـكـاى بـه نـفـس و كـشـف قـدرت درونـى و نـفـسـانـى و قـدرت ذاتـى اسـت . و بـه هـمـيـن دليل است كه شما امروز بسيار قوى تر از آن روزها و از همه گذشته نيروى هواى و ارتش در دوران تاريخ هستيد.
حـقيقت انكارناپذير اين است كه اين ملت در مقابل همه توطئه ها به خود سازى و درون سازى و خودجوشى پرداخت . امروز شما چيزى داريد كه يك ملت بـه آسـانـى آن را بـه دسـت نـمـى آورد و آن اتـكـاى بـه نـفـس و كـشـف قـدرت درونـى و نـفـسـانـى و قـدرت ذاتـى اسـت . و بـه هـمـيـن دليل است كه شما امروز بسيار قوى تر از آن روزها و از همه گذشته نيروى هوايى ارتش در دوران تاريخ هستيد.
حـقـيقت انكارناپذير اين است كه ملت ايران با همين روحيه در مقابل ابرقدرتها - كه جدا تصميم داشتند اين ملت را از پا در بياورند - ايستاد و پيروز شد و ابرقدرتها ناكام ماندند.
ساده انديشى است كه فكر كنيم دشمن با ناكام شدن در اين مرحله دست بر مى دارد، كما اينكه ما امروز تبليغات را مى بينيم . امروز در مرحله تبليغات و مـرحـله تـوطـئه هـاى سـيـاسـى ، هـرچـه مـى تـوانـنـد عـليـه جـمـهـورى اسـلامـى فـشـار مـى آورنـد، چـون ايـن مـلت بـحـمـد الله در مراحل گوناگون از آب و گل بيرون آمده و به رشد و بالندگى رسيده است