آغاز انتفاضه (1366ش)

حـمـاسـه مـردم فـلسطين يك پديده تصادفى نيست . آيا دنيا تصور مى كند كه اين حماسه را چه كسانى سروده اند؟ و هم اكنون مردم فلسطين به چه آرمـانـهـايـى تكيه كرده اند كه بى محابا و با دست خالى در مقابل حملات وحشيانه صهيونيستها مقاومت مى كنند؟ آيا تنها آواى وطن گرايى است كه از وجـود آنـان دنـيـايـى از صلابت آفريده است ؟ آيا از درخت سياست بازان خود فروخته است كه بر دامن فلسطينيان ميوه استقامت و زيتون نور و اميد مى ريـزد؟ اگـر ايـن چـنـين بود اينها كه سالهاست در كنار فلسطينيان و به نام ملت فلسطين نان خورده اند. شكى نيست كه اين آواى الله اكبر است ، اين هـمـان فـريـاد مـلت مـاسـت كـه در ايـران شـاه را و در بيت القدس غاصبين را به نوميدى كشاند، و اين متحقق همان شعار برائت است كه ملت فلسطين در تـظـاهـرات حـج دو شـادوش خـواهـران و بـرادران ايـرانـى خـود فـريـاد رسـاى آزادى قـدس را سـرداد و مـرگ بـر آمـريـكـا، شـوروى و اسـرائيـل گـفـت ، و بـر همان بستر شهادتى كه خون عزيزان ما بر آن ريخته شد، او نيز با نثار خون و به رسم شهادت آرميد. آرى ، فلسطينى راه گم كرده خود را از راه برائت ما يافت و ديديم كه در اين مبارزه چطور حصارهاى آهنين فرو ريخت و چگونه خون بر شمشير و ايمان بر كفر و فرياد بر گلوله پيروز شد و چطور خواب بنى اسرائيل در تصرف از نيل تا فرات آشفته گشت ، و دوباره كوكب دريه فلسطين از شجره مباركه لاشرقيه و لاغـربـيـه مـا بـرافروخت . و امروز به همان گونه كه فعاليت هاى وسيعى در سراسر جهان براى به سازش كشيدن ما با كفر و شرك در جريان اسـت ، بـراى خـامـوش كـردن شـعـلهـاى خـشـم مـلت مـسـلمـان فـلسـطـيـن نـيـز بـه هـمـان شكل ادامه دارد و اين تنها يك نمونه از پيشرفت انقلاب است ، و حال آنكه معتقدين به اصول انقلاب اسلام ما در سراسر جهان رو به فزونى نهاده است و ما اينها را سرمايه هاى بالقوه انقلاب خود تلقى مى كنيم ، و هـم آنـهـايـى كـه بـا مـركـب خـون طـومـار حـمـايـت از مـا را امـضـا مـى كـنـنـد و بـا سـر و جـان دعـوت انـقـلاب را لبيك مى گويند و به يارى خداوند كنترل همه جهان را به دست خواهند گرفت !
 

امام خمينى (ره )
 

امـروز مـلت فلسطين به نام اسلام مبارزه و مقاومت مى كند. مبارزه از شكل سازمانها و گروهها و شخصيتها كشيده شده به ميان توده مردم و چنين مبارزه اى هرگز ناكام نخواهد شد.
 

مقام معظم رهبرى آيه الله خامنه اى
 

در سـال 1275 شـمـسـى يـك روزنـامـه نـگـار يـهـودى اتـريـشـى بـه نـام ((تـئودور هـرتسل )) كتاب به نام دولت يهود منتشر و در آن صهيونيزم سياسى را پايه گذارى كرد. در اين كتاب آمده كه يهوديان بايد موطنى پيدا كنند و يـك دولت صـهـيـونـيـسـتـى بـا استقلال تمام تشكيل دهند. از اين رو هند، آرژانتين ، قبرس و چند نقطه ديگر در نظر گرفته شد، اما سرانجام فلسطين برگزيده شد.
در سال 1276، نخستين كنگره نهضت صهيونيزم در شهر باسل سوئيس ‍ تشكيل و مهاجرت قوم يهود به فلسطين تصويب گردد.
در سـال 1296، وزارت خـارجـه انـگـلسـتان به سرپرستى "ارتور جيمز بالفور" اعلاميه بالفور را صادر كرد كه در آن پشتيبانى بريتانيا از ايـجـاد مـيـهـن مـلى يـهـود در فـلسـطـيـن تـعـهـد شـده بـود. يـك مـاه بـعـد انـگـلسـتـان بـيـت المـقـدس را اشغال كرد.
در طـى سـالهـاى 1302- 1298، يك يهودى انگليسى بنام ((هربرت ساموئل )) به عنوان نخستين كميسر عالى انگليس در فلسطين تعيين شد. در سال 1299 كنفرانس ((سان ريمو)) سوريه را از فلسطين جدا كرد و قيموميت عراق و فلسطين نيز به انگليس واگذار شد.
در سـال 1302، اعـلامـيـه بـالفـور بـا حـذف مـاده مـربـوط بـه ايـجـاد دولت يـهـود، در جـامـعـه ملل به تصويب رسيد. از اين به بعد تمام كوشش صهيونيستها صرف جذب و جلب مهاجرين يهودى به فلسطين شد تا با احراز اكثريت نسبى جمعيت ، دولت صهيونيستى تشكيل دهند.
در سـالهـاى 1314- 1309، شـيـخ عـزالديـن قـسـام قـيـام مـردمـى را سـازمـانـدهـى كـرد و خـود در نبردى نابرابر در يكى از مناطق جنگى فلسطين در سـال 1314 ، بـه شـهـادت رسـيـد و مـتـاءسـفـانـه رهـبـران كـشـورهـاى عـربـى هـيـچ حـمـايـتـى از ايـن قـيـام نـكـردنـد. در سال 1315، پس از اعتصابات و تظاهرات پراكنده ، اعراب فلسطين دست به يك اعتصاب 6 ماهه عليه قيموميت انگلستان زدند.
مـتـعـاقـبـا از طـرف پادشاه انگلستان كميسيونى تحت رياست ويليام ولزلى براى بررسى اوضاع ، عازم فلسطين شد. اين كميسيون پس از تحقيقات فـراوان راءى بـه تـجـزيـه فـلسطين به سه ناحيه عربى ، يهودى و بين المللى داد. اما در بهار 1317 شورش ديگرى از طرف اعراب آغاز شد و كـمـيـسـيون فنى انگليس مشكلات موجود را عملا حل نشدنى تشخيص داد و تشكيل يك فدراسيون اقتصادى را پيشنهاد كرد. در 27 ارديبهشت 1310، دولت انـگـليـس راه حـل جـديـدى بـراى مـشـخـص كـردن وضـع فـلسـطـيـن مـنـتـشـر سـاخـت كـتـاب سـفـيـد. بـر طـبـق ايـن خـط مـشـى جـديـد تـاءسـيـس دولت مـسـتـقل فلسطين با دو مليت در طى 10 سال ، پيش بينى شده بود و علاوه بر آن مقرر شد كه در طى سالهاى 1323- 1318 تعداد 000/100 يهودى ديـگـر؛ فـلسـطـيـن پـذيـرفـتـه شـونـد و پـس از آن ، بـدون مـوافـقـت اعـراب ، مـهـاجـرتـى انـجـام نـگـيـرد. ايـن راه حل با مخالفت يهوديان و توده مسلمانان فلسطينى و موافقت ضمنى سران محافظه كار عرب روبرو شد، در اين هنگام جنگ جهانى دوم آغاز شد و وقفه اى در تـشـديـد اخـتـلافات اعراب و يهوديان ايجاد كرد. در بهمن 1317، يك كنفرانس نمايشى با شركت طرفهاى درگير در قضيه فلسطين در لندن تشكيل شد كه آن هم كارى از پيش نبرد.
از سال 1318، با شروع جنگ جهانى دوم ، جامعه صهيونيستى در فلسطين به نام پى شوف قدرت بيشترى پيدا كرد. رهبران صهيونيستها خواستار آن بـودنـد كـه ارتـشى تشكيل دهند و ظاهرا عليه هيتلر و در واقع براى تقويت نيروهاى نظامى خود وارد جنگ شوند. از اين رو در اواخر پائيز 1323، نيرويى به استعداد يك تيپ از يهوديان با كمك صهيونيستها تشكيل شد. دولت آمريكا و شوروى طرح را عرضه كردند كه بر طبق اين طرح ، قيموميت انـگـلسـتـان بـر فـلسـطـيـن مـى بـايـسـت حـداكثر تا دهم مرداد 1327، پايان پذيرد و فلسطين به دولت عرب و يهود تقسيم و ناحيه : بين المقدس ‍ بـصـورت بـيـن المـللى در آيـد و كـمـيـسـيـونـى از طـرف سـازمـان مـلل مـركـب از 5 عـضـو، بـر تـشـكـيل دولتهاى عرب و صهيونيستى نظارت كند. به دنبال اعلام اين طرح ، آشوب و اغتشاش سراسر فلسطين را فراگرفت و در پى آن صدها تن كشته و هزاران تن زخمى و بى خانمان شدند.
در فـرورديـن 1327، كـمـيـسـر عـالى انـگـليـس از فـلسـطـيـن خـارج و بـلافـاصـله "ديـويـد بـن گـوريـن " از رهـبـران اصـلى صـهـيـونـيـسـتـهـا تشكيل دولت اسرائيل را اعلام كرد.
پس از خروج انگليسى ها، قواى نظامى مصر، اردن ، عراق ، سوريه ، لبنان و عربستان وارد فلسطين شدند تا به ظاهر از برادران عرب خود حمايت كنند ولى اين نيروها فقط مناطقى را تصرف كردند كه هنوز تحت تسلط صهيونيستها قرار نگرفته بود.
در سـال 1343، سـازمـان آزاديـبـخـش فـلسـطـيـن ((سـاف )) تـوسـط كـشـورهـاى عـضـو اتـحـاديـه عـرب بـنـيـان نـهـاده شـد و در سـال 1344، سـازمـان چـريـكـى ((جـنـبـش آزاديـبـخـش فـلسـطـيـن )) (فـتـح ) كـه از سال 1338، شروع به عضوگيرى و تربيت كادرهايش نموده بود، با اجراى چند عمليات نظامى در مناطق اشغالى اعلام موجوديت كرد. اين سازمان با تـاءسـيـس جـنـاح نـظامى خود به نام ((العاصفه )) و گسترش عمليات چريكى از محبوبيت مردمى وسيعى برخوردار شد و رفته رفته در رهبرى ساف قرار رفت و استقلال آن را از كشورهاى عربى كسب كرد.
در سال 1347، نخستين مقابله نظامى مقاومت فلسطين و اسرائيل در نبرد كرامه آغاز گشت و سازمان فتح توانست قدرت نظامى خود را بخوبى نمايان سـازد. اقـتـدار چـريـكها و فدائيان فلسطينى در خاك اردن ، موجبات نگرانى ملك حسين را فراهم آورد بطورى كه دست به اقداماتى براى قلع و قمع چـريـكـهـا زد. خـروج فـتـح از اردن بـاعـث شـد كـه ايـن سـازمـان بـه بـلوك چـپ گـرايـش بـيـشـتـرى پـيـدا كـنـد. از سال 1350 به بعد، ساف از حمايتهاى تسليحاتى و آموزشى روسها برخوردار گردي در طـى بـازيـهـاى المـپـيـك 1351 شـمـسـى مـونـيـخ ، گـروهـى از ورزشـكـاران اسـرائيـل تـوسـط سـازمـان فـلسـطـيـنـى سـپـتـامـبـر سياه كه پس از قتل عام فلسطينيان - وسيله ارتش اردن در سپتامبر 1970 (شهريور 1349) به وجود آمده بود، به گروگان گرفته شدند كه در حمله پليس آلمان همه گروگانها و اكثر چريكها كشته شدند.
بطور كلى شهريور 1349 تا 1352، را كه مرحله قوس نزولى فعاليت مقاومت فلسطين است به سه دوره تقسيم مى كنند:
1- دفاع در برابر حملات ارتش اردن .
2- ادغام عمليات در داخل خاك اسرائيل .
3- كوشش براى اوج گيرى مجدد و اقدام به عملياتى در داخل و خارج .
در خرداد 1361، نيروهاى متجاوز صهيونيستى از هوا، زمين و دريا جنوب لبنان را مورد تجاوز قرار داده و تا شهر بيروت پيشروى كردند. در جريان ايـن تـجـاوز گـسـتـرده صـدهـا فـلسـطـيـنـى و لبـنـانـى كـشـتـه و زخـمـى و يا اسير شدند، اما نيروهاى مشترك لبنانى - فلسطينى مدت 79 روز در مـقـابـل آنـهـا مـقـاومـت كـردند. سرانجام پس از مذاكرات طولانى ساف پذيرفت تا چريكهايش را از بيروت خارج كند. ساف پس از خروج نيروهايش از لبـنـان آنـهـا را در بـرخـى كـشـورهـاى عـربـى از جـمـله تـونـس ، سـوريـه ، يـمـن جـنـوبـى ، اردن و عـراق مـسـتـقـر كـرد و مـقـر خـود را بـه تـونـس انتقال داد.
در حال حاضر مهمترين احزاب و گروههاى فلسطينى عبارتند از:
1- فتح ، به رهبرى عرفات .
2- سازمان الصاعقه ، به رهبرى مجيد محسن (طرفدار سوريه ).
3- جبهه آزاديبخش عرب ، به رهبرى ابويونس (طرقدار عراق ).
4- جبهه خلق براى آزادى فلسطين ، به رهبرى جرج حبش .
5- جبهه خلق براى آزادى فلسطين به رهبرى احمد جبرئيل .
6- جبهه دمكراتيك خلق براى آزادى فلسطين ، به رهبرى نايف حواتمه .
انتفاضه
انتفاضه نشانه قيام عليه رخوت و ركود است ، انتفاضه مرحله قبل از انقلاب است ، مرحله اى كه با سلسله تحركاتى خود جوش در مقابله با اقدامات نـظـامـى رژيـم صـهـيـونـيـسـتـى تـوسـط جـوانـان ، نـوجـوانـان و زنـان فـلسـطـيـنـى بـا پـرتـاب سـنـگ و كوكتل مولوتف شروع شد و آغازگر حركتى بود كه با انتفاضه شهرت يافت .
زمـان آغـاز قـيـام ، دسـامـبـر 1987 اسـت و تـظاهرات خيابانى و پرتاب سنگ در كرانه باخترى و نوار غزه همراه با عمليات متهورانه غرق كردن يك فروند ناوچه اسرائيلى و عبور از كمربند رژيم صهيونيستى در جنوب لبنان بود.
علل پيدايش انتفاضه
عوامل پيدايش قيام مردم فلسطين را در ابعاد زير مى توان بررسى كرد.
1- شكست مبارزات پيشين فلسطينى ها
مبارزات فلسطينى ها عمدتا در قالب سازمانهاى مختلف سياسى چپ و غير مذهبى انجام مى شد، همگى از تاكتيك واحدى استفاده مى كردند و آن عبارت از قـرار دادن مـركـز ثـقـل مـبـارزات در خـارج از سـرزمـيـنـهـاى اشـغـالى و در اراضـى مـجـاور اسـرائيـل بـود و غـالبـا تـحـت تـاءثـيـر و نـفوذ ديدگاههاى حاكمان سياسى آن كشورها قرار مى گرفتند. اردن در يك مقطع زمانى ، سپتامبر سياه را آفريد و لبنان در برهه اى از زمان اقدام به اخراج نيروهاى مبارز كرد. برخى از كشورهاى عرب هم موانعى در سر راه فعاليت آنها قرار دادند.
مـشكل ديگر تعدد و تفرقه بين سازمانهاى فلسطينى بود و عامل مهمتر اينكه اين سازمانها و گروهها عموما به تمايلات سنتى و مذهبى مردم بى اعتنا بـودنـد و در قـالب گـروهـهـاى لائيـك و مـلى قـرار گـرفـتـه بـودنـد. بـحـثـهـاى خـسـتـگـى ناپذير تئوريك و مباحث پايان ناپذير ميان آنها براى نـسـل جـديـد فـلسـطـينى ، جز آوارگى و شكست حاصل ديگرى نداشت . پس از مدتى سازمانهاى مبارز از در سازش با رژيم صهيونيستى در مى آمدند. انـصـراف از مـبـارزه مـسـلحـانـه ، بـه رسـمـيـت شـنـاخـتـن قـطـعـنـامـه هـاى سـازمـان مـلل و پـيـوسـتـن آنـهـا بـه ((قـطـار صـلح )) نـا امـيـدى را در دل فلسطينيان ايجاد كرد.
2- فشار مضاعف صهيونيستها بر فلسطينيان
شايد بتوان يكى از علل پيدايش انتافاضه را تحقير فلسطينيان به عنوان شهروندان درجه دوم در سرزمينهاى اشغالى به حساب آورد. مهاجرت بيش از حـد يـهـوديان سراسر جهان به سرزمينهاى اشغالى و تلاش ‍ صهيونيستها براى تغيير بافت جمعيتى اين سرزمين به نفع يهود و سلب امتيازات و امكانات از اعراب فلسطينى ، موجب مى شد كه فلسطينيها ستم مضاعفى را بر خود احساس كنند.
3- روند سازش اعراب اسرائيل
يـكـى ديـگـر از عـوامـل مـؤ ثـر در پـيـدايـش انـتـفـاضـه ، رونـد سـازش در كـشـورهـاى عـرب اسـت . از بـدو پـيـدايـش اسـرائيـل ، شـاهـد مـخـالفـتـهـاى مـردمـى در ايـن خـطـه بـوده ايـم . در ابتدا كشورهاى عرب با موضع گيريهاى خود همواره مخالفتشان را از موجوديت اسـرائيـل اعـلام مى كردند. نطقهاى نمايندگان عرب در مجامع بين المللى و حمايتهاى مادى و معنوى از مبارزات فلسطين ، همه نشانگر توجه دولتهاى عـرب بـه مـسـاءله فـلسـطـيـن بـود، بـطـورى كـه در يـك بـرهـه از زمـان شـاهـد عـجـيـن بـودن مـبـارزات اعـراب عـليـه اسرائيل در قالب ناسيونالسيم عرب بوديم و اعراب در اين مقطع زمانى ، چهار جنگ را پشت سر گذاشتند اگر چه نتوانستند نتايج مثبتى كسب كنند.
در رونـد مـبـارزات مـردم فـلسـطـيـن هـرگـاه فـلسـطـيـنـيـان از كـمـك كـشـورهـاى عـربـى نـاامـيـد شـده انـد خـود راءسـا دسـت بـه كـار شـده اند. براى مثال مى توان به قيام "عزالدين قسام " اشاره كرد.
طـى دهـه 60 ميلادى بعد از شكستهاى پياپى اعراب در جنگ با اسرائيل ، فلسطينيان با قطع اميد از اعراب در قالب سازمانها و گروهها به دفاع از حقو خود پرداختند. اوج اين گروه گرايى در پى توافق كمپ ديويد شكل گرفت .
انـتـفـاضـه يـا قـيام مردم فلسطين در شرايطى آغاز شد كه افراد درگير مساءله فلسطين معتقد بودند كه تنها راه پيش روى فلسطينيان ، مصالحه و سـازش ‍ اسـت و اوج ايـن عـقـب نشينى در برابر اسرائيل را مى توان در كنفرانس امان ديد. كه سران كشورهاى عرب با پشت پا زدن به انگيزه و هدف اصـلى تـشـكـيـل اتحاديه عرب ، به مساءله فلسطين به عنوان يك مساءله درجه دو نگريستند. در اين اجلاس ضمن حذف نمايندگى فلسطين ، وكالت آنـهـا يـكسره به اردن تفويض شد. اعراب در اين اجلاس با ناديده گرفتن حقوق سياسى ملت فلسطين در تعيين نماينده و قيم براى آنان مبادرت به يـك عـقـب نـشـيـنـى بـزرگ كـرده و مـسـاءله فـلسـطـيـن را هـمـانـگـونـه كـه صـهـيـونـيـسـتـهـا و آمـريـكـايـى هـا تـفـسـيـر مـى كـنند، مشكلى بين اعراب و اسرائيل تلقى كردند.
4- انقلاب اسلامى ايران
انقلاب اسلامى ايران از دو جهت بر انتقاضه تاءثير داشته است ، يكى ارايه الگوى مبارزه ، يعنى وارد كردن مردم به ميدان نبرد و ديگرى تاءثير بر تصميمات اعراب در منطقه
اسـتـقـرار نـظـام جـمـهـورى اسـلامى در قدرتمندترين كشور منطقه به نحو محسوسى موازنه را به نفع مسلمانان برهم زد. اما عمده كردن خطر انقلاب اسـلامـى ايـران از سـوى غـرب مـوجـب شـد تـا سازش و مصالحه با دشمن صهيونيستى به مانند گذشته تنفرانگيز تلقى نشود. لذا كشورهاى عرب آمادگى آن را پيدا كردند تا با فدا كردن منافع و حقوق خويش و ناديده گرفتن حقوق از دست رفته مردم فلسطين ، رژيم اشغالگر صهيونيستى را به رسميت بشناسند.
مـردم فـلسـطين با الهام از انقلاب ايران ، متناسب با شرايط سياسى ، اقتصادى و اجتماعى خود به ميدان آمدند و مبارزه را از چارچوب معادلات سياسى اعـراب خـارج كـردنـد. تـفـاوتى كه انتفاضه با ديگر جريانات مبارز در فلسطين دارد مبين آن است كه با الهام گرفتن از مبارزات بر حق ملت مسلمان ايـران و رهـبـرى آن ، ايـن امـكـان بـراى فـلسـطـيـنـيـهـا بـه وجـود آمـده كـه دريـابـنـد آمـريـكـا و اسرائيل شكست ناپذير نيستند و امكان رويارويى و تقابل با آنها وجود دارد.
گروههاى شركت كننده در انتفاضه
1- حركه المقاومه الاسلاميه (حماس )
ايـن حـركـت پـس از قـيـام سـراسرى مردم فلسطين به وجود آمده و شاخه مبارزاتى جنبش اخوان المسلمين مى باشد كه از سوى رهبرى بين المللى اخوان حـمـايـت مـى شـود. حماس در حال حاضر نقش عمده اى در تظاهرات و بسيج مساجد و اعتصابات عمومى مردم دارد. اين جنبش از آغاز، فعاليتهاى خود را با حركتهاى ديگر اسلامى همچون عزالدين قسام در دهه سى ، جهاد اخوان المسلمين در 1948 و عمليات جهادى 1956، مربوط مى داند. حماس در منشور خود آورده كـه ((الله غـايـت ما، حضرت محمد (صلى الله عليه و آله و سلم ) الگوى ما، قرآن قانون اساسى ما، جهاد راه ما و مرگ در راه خدا نهايت آرزوى ماست )).
حماس در منشور خود، رهايى تمام فلسطينيان را از چنگال يهوديان هدف خود دانسته و با واگذارى بخشى از فلسطين به دولت يهود مخالف است .
2- جهاد اسلامى فلسطين
ايـن گـروه كـه در راه انـدازى قـيـام فـلسـطـيـنـى هـا در نـوار غـزه نـقـش مـهـمـى بـر عـهـده داشـت ، در نـيـمـه دوم دهـه هـشـتـاد رشـد كـرد و در سـال 1986، با دستگيرى چند تن از رهبران آن بر سر زبانها افتاد. جهاد اسلامى به مبارزه مسلحانه به عنوان استراتژى كار سياسى ايمان دارد. مركز اصلى آن شهر غزه و رهبر آن "شيخ عبد العزيز عوده " است . اين گروه كه از راديكالترين گروههاى اسلامى در سرزمينهاى اشغالى به حساب مـى آيـد، بـه اجـراى قـوانـيـن اسـلامـى در جـامـعـه پـس از بـرپـايـى حـكـومـت اسـلامـى در فـلسـطـيـن پـاى بـنـد اسـت و اعـتـقـاد دارد كـه نـابـودى كامل موجوديت اسرائيل تنها با كار جهادى تحقق مى يابد.
3- حزب تحرير اسلامى
ايـن حـزب را شـيـخ نقى الدين النبهانى از اهالى فلسطين در اوايل دهه 50 تاءسيس كرده است . اين حزب مانند جهاد اسلامى رنگ راديكالى دارد، اما در صحنه تبليغات سياسى بصورت آشكار حضور ندارد و از حيث تشكيلات بصورت منفى حركت مى كند، پايگاه اصلى حرب در اردن است و در كشورهاى ديگر هم حضور دارد.
4- جهاد اسلامى بيت المقدس
ايـن جـبـهـه بـه رهـبـرى "شـيـخ بـيـوض تـمـيـمـى " اسـت . در ابـتـداى تـاءسـيـس بـا جـهـاد اسـلامـى در عـمـل بـه نـوعى توافق دست يافتند. در آن زمان فكر تاءسيس ‍ شوراى عالى جنبشهاى اسلامى فلسطين در خارج از فلسطين به رياست تميمى مطرح شـد كـه شـيـخ بـا ايـن طـرح مـخـالفـت كـرد. بـعـدهـا بـه عـلت تـغـيـيـر مـوضـع شـيـخ تـمـيـمـى در قبال جمهورى اسلامى و نزديكى وى به عراق و عرفات ، اختلافات عميقى ميان او و رهبران جنبش جهادت اسلامى به وجود آمد.
5- رهبرى متحد قيام
رهـبـرى مـتـحـد قـيـام در سـرزمـيـنـهـا اشغالى مركب از نمايندگان چهار گروه سازمان آزاديبخش فلسطين يعنى ((الفتح ))، جبهه خلق براى آزادى فلسطين ، جبهه دمكراتيك براى آزادى فلسطين و حزب كمونيست است .
دستاوردهاى انتفاضه
دستاوردهاى آن را به اين شرح مى توان بيان كرد:
1- مهمترين دستاورد انتفاضه ، انتقال مبارزه از قالب تشكيلات و سازمانهاى فلسطينى در اردن ، سوريه ، لبنان و مصر به مناطق اشغالى است .
2- قـطـع نـفوذ رهبران و رژيم هاى عرب در مبارزات فلسطينى ها تا قبل از انتفاضه بواسطه نيازهاى مادى و معنوى به حمايت رژيم ها و رهبران جهان عـرب ، آنـان مـجـبـور بـودنـد كـه در بـسـيـارى مـوارد تـسـليـم خـواسـتـه هـاى آنـهـا شـونـد، امـا ايـنـك بـه دليـل مـاهـيـت خـود جـوش و مـسـتـقـل انـتـفـاضه ، توده هاى فلسطينى صرفا متكى به خود هستند. بنابراين هيچ يك از كشورهاى عرب نمى توانند مدعى نمايندگى فلسطينى ها و سخنگوى آنها باشند.
3- يـكى ديگر از دستاوردهاى قيام ، مخدوش كردن چهره مظلوم نمايى اسرائيل در غرب است . تبليغات غربيها اين طور وانمود كرده بود كه در مناقشه اعـراب و اسـرائيـل ، هـمـواره اسـرائيـلى هـا در مـعـرض تـهـديـدى اعـراب هـسـتـنـد و ايـن خـود هـاله اى از مـظـلومـيـت پـيـرامـون اسـرائيـل بـه وجـود آورده بـود ، امـا انتفاضه توانست بخشى از اين رسوبات روان شناختى اجتماعى را از بين ببرد. غرب و خود يهود در تلويزيون شاهد سركوبهاى خشونت بار و كشتار فلسطينيان به دست سربازان اسرائيلى مى باشند.
4- ديگر از دستاوردهاى اين قيام ايجاد شكاف در ميان صفوف اسرائيلى هاست ، به اين نحو كه شمارى از اسرائيلى ها به تدريج معتقد مى شوند كه صرف نظر از گذشته مى بايست اكنون به يك نوع تفاهم و همزيستى با فلسطينيان دست يافت .
5- انـتـفـاضـه احـسـاس فـلسـطـيـنـى بـودنـد را احـيـا كـرد و ايـن تـفـكـر در سـطـح بـيـن المـلل پـديـد آمـده كـه بـايـسـتـى يـك راه حل اصولى براى فلسطينى ها به وجود آيد و اين مساءله به مرور زمان حل نمى شود.
اهداف انتفاضه
شـهـيـد فـتـحـى شـقـاقـى از رهـبـران جـهـاد اسـلامـى فـلسـطـيـن مـعـتـقـد اسـت : ((انـتـفـاضـه مـقـدمـه اى بـراى شـروع انـقـلاب اسـت ، انـقـلابـى كـه اسـرائيـل را در هـم كـوبـيـده و نـابـود مـى كـنـد)). وى مـى گـويـد: ((انـتـفـاضـه انـقـلابـى اسـت كـه تـمـام مـردم فـلسـطين و مسلمانان دنيا در آن داخل هستند)).
شـايـد بـتـوان هـدف سـيـاسـى انـتفاضه را پايان بخشيدن به حاكميت اسرائيل در سرزمينهاى اشغالى در كرانه رود اردن و نوار غزه و تمام سرزمين فلسطين دانست . تاكتيك انتفاضه عبارت است از غير قابل سكونت و حكومت كردن مناطق اشغالى براى اسرائيلى ها از طريق اعتصابات ، تظاهرات و عدم فرمانبردارى از مقامات اسرائيلى و هدف كلى و استراتژيك آنها آزادى كليه سرزمينهاى اشغالى و ايجاد دولت فلسطينى در اين سرزمينها است